Warszawa. "Bat Yam - Tykocin" na Warszawskich Spotkaniach Teatralnych
"Bat Yam - Tykocin" spektakl zrealizowany przez dwie ekipy - polską i izraelską gości właśnie na Warszawskich Spotkaniach Teatralnych.
Co pokolenie trzydziestolatków może mieć do powiedzenia o Holocauście? Tyle co zdołali uchwycić z czytanek i telewizyjnych debat? Izraelska reżyserka Yael Ronen i duet Michał Zadara - Paweł Demirski pokazali w międzynarodowym projekcie "Bat Yam - Tykocin '76" (Teatr Współczesny we Wrocławiu, Teatr Habimah z Tel Awiwu, Instytut im. Adama Mickiewicza), jak bolesna i nieskuteczna jest komunikacja między kolejnymi pokoleniami ofiar. Bo dla Ronen ofiarami Holocaustu są nawet izraelskie i polskie dzieciaki wychowywane przez ludzi naznaczonych traumą. Traumą, której nikt nie pomoże im zrozumieć. Rozmowy z dziadkami przynosiły informacje zbyt drastyczne lub rozmyte. Rodzice zamykali się na podobne dyskusje. W zrealizowanej z wrocławskimi aktorami części "Bat Yam" rodzina ocaleńca tykocińskiego Jakuba Kozicza (Ryszard Ronczewski) wyrusza z Tel Awiwu do Polski, żeby odzyskać utracone mienie. To jednak nie tylko dramat rodzinny z historią w tle. Widać w nim, jak milczenie ocaleńców odbiło się kompleksami i lękami na pokoleniu ich dzieci oraz jaką paniką i nerwicą zaowocowało u wnuków. Każda z generacji pozostała sama ze swoim cierpieniem i niezrozumieniem, żadne nie znalazło języka, by o tym mówić.
Zadara, Demirski i aktorzy z Tel Awiwu skupili się na współczesnej obsesji "prawdy za wszelką cenę". Grupa dziennikarzy i historyków odnajduje w prasie notkę o przyznaniu tytułu Sprawiedliwej wśród Narodów Świata mieszkance Tykocina (ich zdaniem - niesłusznie). Najeżdżają senne miasteczko, by udaremnić uroczystość. Ich działania stają się coraz bardziej absurdalne, a motywy i racje - niepewne.
Izraelsko-polski projekt nie kończy dyskusji między doświadczonymi przez historię narodami, ale proponuje odświeżające sposoby mówienia o poczuciu krzywdy, antysemityzmie i wzajemnych uprzedzeniach.
Spektakl będzie można zobaczyć w poniedziałek o godz. 18. w Teatrze Powszechnym. Program Warszawskich Spotkań Teatralnych - www.29wst.pl
