Warszawa. Lorca wg Klemma w Studio
W Teatrze Studio trwają ostatnie próby przed sobotnią premierą "Yermy". Przedstawienie reżyseruje Wojtek Klemm - jedna z najgłośniejszych postaci "młodego teatru".
Kiedy w ubiegłym roku w Jeleniej Górze miejscowi radni doprowadzili do dymisji Klemma ze stanowiska dyrektora Teatru im. Norwida, zarzucając mu, że robi teatr nieodpowiedni dla lokalnej publiczności, w środowisku zawrzało (...)
Klemm jest wychowany na teatrze niemieckim - w Niemczech mieszkał przez 20 lat, wystawiał do tej pory teksty m.in. Heinera Müllera czy Bertolta Brechta. W Warszawie reżyseruje po raz drugi, dwa lata temu wystawiał "Omyłkę" według Bolesława Prusa i Marii Konopnickiej w Teatrze Powszechnym.
Tym razem sięga po sztukę, którą napisał Federico Garcia Lorca. "Yerma" miała w Polsce zaledwie kilka wystawień. - To niesamowite, jak tekst z początku lat 30. jest ostrą i dzisiejszą sztuką na temat walki kobiety o władzę nad ciałem, walki ze społecznością, która ją przytłacza - mówi Wojtek Klemm. - Spoglądając na współczesną Polskę i patrząc nawet na ostatnie dyskusje na temat aborcji czy in vitro, okazuje się, że ta średniowieczna Andaluzja, która u Lorki jest tłem, wciąż obecna jest też u nas, w XXI wieku - dodaje.
Główna bohaterka sztuki Yerma nie ma dzieci. Chce to zmienić, ale nie znajduje zrozumienia ani u męża, ani u otaczających ją kobiet. - Do końca nie jest jasne, czy to ona jest niepłodna, czy jej mąż, a może oboje są zdrowi, ale i tak nie mogą mieć dzieci. W czasie naszych poszukiwań Igor Stokfiszewski, dramaturg spektaklu, znalazł informację że w 20 proc. rodzin, które nie mają dzieci, lekarze nie są w stanie znaleźć jakiejkolwiek medycznej przyczyny - mówi reżyser. Dodaje, że autor zapisuje w tekście alternatywny model rodziny, dwóch mężczyzn i jedna kobieta: - Kobieta z jednym ma dziecko, a drugi ich utrzymuje. Ale Yerma jest wierna swoim zasadom, nie umie się na to zgodzić. Dochodzi do sytuacji, która jest jak z "Medei", ale odwrotnie. Mówi, że jedyne, co może zrobić, to zabić męża i tym samym skazać się na wieczną samotność.
Wojtek Klemm podkreśla, że społeczne problemy pojawiające się w "Yermie" opisane są poetyckim językiem. - Lorca miał lekkie pióro, a przez to, że sam był homoseksualistą, czuł się wyobcowany w społeczeństwie. Dokładnie więc wiedział, co mogą czuć jego bohaterowie.
