Wrocław. Afrykańska opowieść Brooka
Peter Brook, jeden z najważniejszych światowych reżyserów, zrealizował w koprodukcji z wrocławskim Instytutem im. Grotowskiego spektakl "11 and 12". Polska premiera adaptacji prozy Malijczyka Amadou Hampaté Bâ w sobotę 16 stycznia na Scenie na Świebodzkim.
Teatry "11 and 12" to opowieść o Tierno Bokarze, sufickim mędrcu (sufizm jest nurtem mistycznym islamu) żyjącym w latach 1875-1939 w Mali. Bokar nauczał w wiosce Bandiagara idei otwartości i uniwersalnej miłości, modląc się 12 razy dziennie. Mistrz innego sufickiego bractwa, Hamallah, recytował modlitwę 11 razy w ciągu dnia. Spotkanie tych dwóch szkół i dyskusja wokół znaczenia liczb 11 i 12 doprowadziły do krwawego konfliktu.
- Tragiczne wydarzenia układają się w łańcuch, którego ogniwa łączą małą afrykańską wioskę z najważniejszymi decyzjami drugiej wojny światowej - tłumaczy Peter Brook. - Jeśli mamy poczuć, że coś nas naprawdę dotyczy, teatr musi być bardzo blisko naszego życia, ale tylko to, co świeże i nieoczekiwane, może poruszyć naszą wyobraźnię. Obydwa warunki spełnia historia Hampaté Bâ. Nie daje odpowiedzi, ale powołuje do życia tajemnicę.
Brook, wieloletni przyjaciel Jerzego Grotowskiego, po raz pierwszy wystawił powieść Hampaté Bâ "Życie i nauczanie Tierno Bokara - mędrca z Bandiagara" w 2004 roku pod nazwą "Tierno Bokar". Rok później grany w języku francuskim spektakl gościł we Wrocławiu. Zachwyceni "Tierno Bokarem" krytycy podkreślali jego surowość i specyficzną formę. Aktorzy nie wcielali się w przydzielone im role, ale nawiązywali do afrykańskiej tradycji griotów (opowiadaczy, gawędziarzy). Pisano również o subtelnych odniesieniach do problemu konfliktów na tle religijnym i nietolerancji.
Do spektaklu "11 and 12", także bazującego na tekście Hampaté Bâ, ucznia sufickiego mistyka, reżyser zaangażował inną, ale również wielonarodową obsadę. Premiera granego tym razem po angielsku spektaklu odbyła się w paryskim teatrze Brooka Bouffes du Nord (wraz z Instytutem im. Grotowskiego i londyńskim festiwalem barbicanbite10 jest on współproducentem spektaklu) w listopadzie zeszłego roku. Londyńczycy zobaczą przedstawienie na początku lutego.
Brook jest jednym z najważniejszych twórców współczesnego teatru, pracuje artystycznie od 60 lat. Reżyseruje nie tylko spektakle teatralne i operowe, ale także filmy, tworzy scenografię i muzykę teatralną. Jest autorem wielu publikacji (m.in. "Pusta przestrzeń", "Nie ma sekretów" czy "Wywołując (i zapominając) Szekspira"), w 1989 roku otrzymał Premio Europa per il Teatro. W swojej karierze inscenizował m.in. dzieła Szekspira, Petera Weissa ("Marat/Sade" jest jedną z jego najgłośniejszych realizacji), Jeana Geneta i Samuela Becketta. W 1970 roku przeniósł się do Paryża, by wraz z międzynarodową grupą aktorów prowadzić w Międzynarodowym Ośrodku Twórczości Teatralnej (CICT) badania dotyczące możliwości komunikacji międzykulturowej. Jest autorem inscenizacji i wersji filmowej "Mahabharaty" - obszernego (liczy ponad 100 tys. wersów) epickiego poematu hinduskiego. Istotny wpływ na jego poszukiwania teatralne mają nauki ormiańskiego mędrca Georgija Gurdżijewa.
** Premiera spektaklu "11 and 12" odbędzie się 16 stycznia o godz. 19 na Scenie na Świebodzkim (pl. Orląt Lwowskich 20 c). Kolejne spektakle 17, 19, 20, 21, 22 i 23 stycznia o tej samej porze. Bilety kosztują 40 zł. Rezerwacje i sprzedaż pod nr. tel. 71 34 45 320 lub mailowo sekretariat@grotowski-institute.art.pl
