27 września 1998
Halka Spinoza Jerzego Grzegorzewskiego
Warszawa, Teatr Narodowy: premiera przedstawienia Jerzego Grzegorzewskiego Halka Spinoza albo Opera utracona albo Żal za uciekającym bezpowrotnie życiem w scenografii Grzegorzewskiego i Barbary Hanickiej, z muzyką Stanisława Moniuszki i Stanisława Radwana. Krzysztof Wakuliński – Stanisław Ignacy Witkiewicz, Mariusz Benoit – Kinofalos, Anna Chodakowska – Klaudestyna, Jerzy Radziwiłowicz i Zbigniew Zamachowski – przewodnicy chóru górali.
Scenariusz ułożył Grzegorzewski z fragmentów dramatów, esejów i listów Witkacego, libretta Włodzimierza Wolskiego do Halki i Historii filozofii po góralsku księdza Józefa Tischnera. W przedstawieniu Stanisław Ignacy Witkiewicz, „a może jego sobowtór-uzurpator Vignac-Stacy”, pod koniec lat dwudziestych w Zakopanem kręcił filmową wersję Halki Moniuszki „w Czystej Formie”. Na planie filmowym pojawiali się śpiewacy operowi, operatorzy, dandyski i ekscentrycy zakopiańscy, „chór filozofujących górali” i „widmo Rycerza z Giewontu”. Przedsięwzięcie Witkiewicza kończyło się klęską. W końcowej scenie pochylał się on nad martwym ciałem Halki Spinozy, która popełniła samobójstwo, jakby w przeczuciu własnego.
Rafał Węgrzyniak