Władysław Pawłowski
PAWŁOWSKI Władysław Franciszek (6 VI 1901 Wielkie Drogi k. Skawiny - 27 XI 1977 Kraków), aktor. Był synem Wojciecha P. i Marii z Brożków, mężem aktorki Marii (Marianny) P. z domu Światłoń. Być może ukończył kurs operowy przy krak. Tow. Muz. w 1920 i w sez. 1919/20 był aspirantem w T. Bagatela w Krakowie, ale wiadomości te mogą dotyczyć innego Władysława P. W sez. 1920/21-1924/25 należał do zespołu aktorskiego T. Narodowego (nast. pn. T. Miejski) w Toruniu. Debiutował prawdopodobnie 15 I 1921 jako Marcin ("Zaczarowane koło"); w sez. 1920/21 był także sekretarzem tego teatru, w sez. 1922/23 pełnił funkcję pomocnika reżysera. Redagował broszurę "Trzechlecie Teatru Narodowego w Toruniu 1920-1923". Z zespołem toruńskim grał też w Bydgoszczy, Grudziądzu i Gdańsku. W sez. 1925/26-1930/31 występował w T. Polskim w Katowicach, z przerwą w sez. 1926/27 kiedy należał do Zrzeszenia ZASP pn. T. Polski w Kaliszu. W 1932-35 występował w T. na Pohulance w Wilnie, współpracował także z wil. studiem dram. prowadzonym przez M. Szpakiewicza. Grał wiele w Toruniu i Katowicach, mało w Wilnie; m.in. takie role, jak: Jukli i Natan ("Sędziowie"), Sekretarz ("Ptak"), którego ujął "subtelnie i ciekawie" ("Przegląd Teatralny i Filmowy"), Jan ("Judasz z Kario-thu"), choć wg J. Procnera "wadą postaci był młody wiek tego zdolnego aktora", Albin ("Śluby panieńskie"). Pan Brun ("Mariusz"), Ksiądz Lwowicz, Starosta i Kamerjunkier ("Dziady"). Podawane w nekrologach informacje o występach P. do 1937 dotyczą najprawdopodobniej Wacława Pawłowskiego (zob. t. 1). Wiadomo, że Władysław P. w l. trzydziestych zrezygnował ze sceny i działał w ruchu t. lud. i oświaty pozaszkolnej na Śląsku. W czasie II wojny świat. mieszkał w Wadowicach, brał udział w ruchu oporu. Po wojnie pracował w spółdzielczości w Wadowicach i Kalwarii Zebrzydowskiej, był działaczem Zjednoczonego Stronnictwa Lud. i Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, pisywał artykuły na temat t. Ludowego.
Bibl.: Almanach 1977/78; Kaszyński: Teatralia; Kwaskowski; Nawrat: Repertuar; Dz. Pol. 1977 nr 272; Gon. Śląski 1925 nr 13 (J. Procner); Prz. Teatr. i Film. 1925 nr 6; Tyg. Powsz. 1978 nr 8; Afisze, MTWarszawa Kułaga: T. Bagatela; Akt zgonu nr 1863/77 USC Kraków-Krowodrza.
Ikon.: Fot. - Arch. Dok. Mech.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
