Ryszard Gałczyński
GAŁCZYŃSKI Ryszard (1875 Kalisz - 1 III 1945 Piaseczno k. Warszawy), dyrektor teatru. Był synem Bronisława G., nauczyciela przyrody i geografii, mężem - Zofii Leńskiej [Wandy Chojnackiej - red. ETP, 2023]. Z wykształcenia prawnik, ok. 1910 zamieszkał w Petersburgu, gdzie pracował w swym zawodzie. Jednocześnie (do 1912) występował jako aktor w pol. zespole amatorskim. Tamże zainteresował się organizacją licznych wówczas teatrzyków pn. Miniatury i tego typu teatr postanowił założyć w Warszawie. W 1912 wraz z bratem, Bronisławem, zawiązał spółkę akcyjną w celu zbudowania teatru i w ciągu nast. roku wzniesiono budynek na rogu ulic Jasnej i Siennej (obecnie Sienkiewicza), który przybrał nazwę T. Nowoczesnego. Inauguracja tej sceny odbyła się 5 XII 1913. Ryszard G. objął dyrekcję teatru i prowadził go do końca sez. 1913/14. Bronisław G. był z M. Kierbedziem założycielem "Tow. Akcyjnego Teatr Nowoczesny" (zatwierdzone w końcu stycznia 1914), Po 1914 Ryszard G. nie prowadził działalności teatralnej. Okres I wojny świat, spędził w Rosji. Po powrocie do kraju, w dwudziestoleciu międzywojennym mieszkał w Gdyni, gdzie był założycielem, a nast. prezesem spółki akcyjnej "Pierwsze Tow. Kąpieli Morskich". Po wrześniu 1939 wysiedlony z Gdyni, mieszkał w Warszawie.
Bibl.: Taborski: T. pryw.; Dz. Peters. 1912 nr 600; Prz. Humanistyczny 1982 z. 12 i nadb. (R. Taborski s. 135- 1421.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
Uzupełnienia rodzinne:
Ryszard Gałczyński, mój Dziadek, poślubił Wandę Chojnacką, z którą miał trzy córki: Wandę, Helenę i Annę - moją Mamę. Ojcem Ryszarda był Bronisław, a jego żoną Maria Chrzanowska, z którą miał pięciu synów: Ryszarda właśnie (ur. 1875), Henryka (ur. 1878), Bronisława (ur. 1882), Leona (ur. 1884) i Tadeusza (ur. 1890).
Siostrą mojego pradziadka Bronisława była Ludomira, matka Marii Dąbrowskiej. Rodzina Ludomiry została przedstawiona w powieści Noce i dnie jako Ostrzeńscy. Powieściowy Anzelm to właśnie Ryszard Gałczyński, mój Dziadek.
Małgorzata Folkierska- Żukowska (2023)
