Aniela Szuszkiewicz
SZUSZKIEWICZ Aniela, zamężna Chomińska (2 VIII 1827 Wilno lub 1 VII 1829 Warszawa - 17 IX 1859 Wilno), aktorka, tancerka, śpiewaczka. Była córką urzędnika Piotra Sz., żoną -> Michała Chomińskiego. Tańca uczyła się pod kier. H. Adolfiego. 19 VI 1842 debiutowała jako aktorka pod nazwiskiem panieńskim podczas występów krak. zespołu T. Chełchowskiego w Poznaniu, w roli Teresy ("Nowy Rok"). W 1842-48 występowała w t. krak. i uczestniczyła w letnich wyjazdach zespołu, m.in. do Poznania (1847). Od stycznia 1849 do 7 IV 1854 należała do zespołu t. lwowskiego. 30 X 1851 debiutowała w warsz. T. Rozmaitości w rolach: Matyldy ("Wiecznie, czyli Szał młodości") oraz Indiany ("Indiana i Charlemagne"). Nie została jednak przyjęta i wróciła do Lwowa. 1 VI 1854 wystąpiła gościnnie w Krakowie. 18 VII 1854 w Warszawie wyszła za aktora Michała Chomińskiego, z którym związana była jeszcze w okresie krakowskim. Powtórnie starała się w tym czasie o przyjęcie do zespołu WTR, lecz i tym razem bez powodzenia. Wyjechała więc do Wilna i tam pod nazwiskiem męża występowała do końca życia. K. Estreicher pisał o niej: "z głosem piszczącym, zdziecinniałym, początkowo przez długi czas statystka, teraz dla żywej, zgrabnej gry dosyć lubiana, na scenie ładna. Występowała w mniejszych rolach w operze, w dramacie, a głównie przewodniczyła w balecie"; w okresie lwów. "uznawano ją za artystkę znakomitą, choć wcale nią nie była". Szczególnie podobała się jako Stach ("Wesele pod Krakowem"). Śpiewała w wodewilach, np. partię Zofii ("Zabobon"), oraz w operach takie partie jak: Maria ("Córka pułku"), Łucja ("Bojomir i Wanda, czyli Zamek na Czorsztynie"). Ważniejsze jej role w komediach i dramatach: Prakseda ("Karpaccy górale"), Marta ("Nikt mnie nie zna"), Arouet ("Wakacje Woltera"), Richelieu ("Pierwsza wyprawa młodego Richelieu"), Tekla ("Okrężne").
Bibl.: Estreicher: Teatra; Got: Teatr Meciszewskiego; Krzesiński: Koleje życia s. 292, 301; Pepłowski: Teatr we Lwowie I; Rulikowski: Teatr na Litwie s. 70, 90; Sowiński: Słownik muzyków; Kur. warsz. 1851 nr 289, 1859 nr 262; Chomiński; Jasiński.
Ikon.: Fot. w rolach (Album A. Aszpergerowej) - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
