Artykuły

Trzydniowe obrady rozpoczął w czwartek w Katowicach Kongres Kultury Województwa Śląskiego. W spotkaniu organizowanym przez regionalny samorząd uczestniczy kilkaset osób - śląscy organizatorzy, działacze i twórcy kultury, a także samorządowcy i przedsiębiorcy.

To drugie podobne spotkanie w skali regionu po 1989 r. - pierwszym był zorganizowany w 1998 r. Kongres Kultury na Górnym Śląsku. Bazując na jego doświadczeniach koordynatorzy tegorocznego Kongresu chcą kontynuować na szczeblu regionalnym debatę zapoczątkowaną przez Kongres Kultury Polskiej, który odbył się w Krakowie w 2009 r.

- Kultura na terenie woj. śląskiego dobrze się rozwija i jest postrzegana dobrze przez mieszkańców województwa, ale z drugiej strony aż 40 proc. mieszkańców w ankietach podaje, że nie uczestniczy w wydarzeniach artystycznych. To jest temat godny analizy - mówił inaugurując obrady marszałek woj. śląskiego Bogusław Śmigielski.

Marszałek dodał, że na kulturę przeznaczane są "ogromne środki" - przypomniał, że w ub.r. wszystkie jednostki samorządowe w regionie, w tym samorząd wojewódzki, wydały na ten cel (tak przedsięwzięcia, jak i infrastrukturę kultury) łącznie 665 mln zł.

Pytani w czwartek przez dziennikarzy o sposoby i kryteria przekazywania twórcom publicznych środków samorządowcy i przedstawiciele resortu kultury mówili o programach, stypendiach, konkursach i nagrodach. Twórcy, którzy włączyli się do tej rozmowy ocenili jednak, że zbyt często pieniądze rozdzielane są niejasno i niewłaściwie.

Jeden z ambasadorów imprezy, znany bluesman i organizator festiwali Rawa Blues Ireneusz Dudek zaproponował, by za kryterium wsparcia artystów publicznymi środkami uznać ich dorobek. - Skoro znajdują się pieniądze na rozwój kultury, należałoby zapytać uznanych artystów, którzy tu mieszkają, czy nie mają jakiejś propozycji w głowie, której nigdy nie mogli zrealizować, bo była bariera finansowa - wskazał.

Proponując np. ściągnięcie w ramach Rawy Blues do katowickiej katedry najlepszych wykonawców leżącego u korzeni bluesa religijnego nurtu spiritual, wyjaśnił, że chodzi mu o popularyzację kultury przez znanych artystów, "którzy swoim życiem udowodnili, że warto im pomagać". - Kultura nie polega na tym, że wszystkich trzeba jednakowo wspomagać - zaznaczył.

Reżyser Lech Majewski mówił natomiast, że realizuje na Śląsku swoje pomysły - z udziałem m.in. gwiazd światowego kina - powodowany patriotyzmem lokalnym, jednak bez wsparcia miejscowych władz.

- To bardzo dobre samopoczucie, że Śląsk zaczyna odgrywać jakąkolwiek rolę w kulturze. Tu jest coś niematerialnego, co sprawia, że ludzie tworzą, że rodzą się tu twórcy, ale jeśli chodzi o instytucje, które mają się nimi opiekować, to są to jakieś kapturowe sądy, jacyś ludzie niezwiązani z kulturą - ocenił Majewski.

Lider zespołu Myslovitz Artur Rojek zaznaczył, że chociaż trafił do Katowic ze swoim projektem Off Festivalu w czasie wzrostu wydatków pieniędzy na kulturę, nie każdy może czuć się podobnie komfortowo. - Po to ten Kongres jest, by krytyczne stanowiska zderzyły się z pozytywnymi opiniami polityków, by się pokłócić - bez tego nie posuniemy się do przodu - wskazał.

Zorganizowany kosztem ok. 400 tys. zł Kongres transmitowany jest na stronie www.kongreskultury2010.pl. W czwartek i piątek przedstawiciele samorządowych instytucji kultury, organizacji pozarządowych, środowiska naukowego, przedsiębiorcy oraz pracownicy jednostek samorządu terytorialnego w czwartek i piątek uczestniczą w debatach, panelach i prezentacjach dobrych praktyk.

Obrady plenarne toczą się w katowickiej Galerii Szyb Wilson, panele w zabytkowym osiedlu Nikiszowiec i w katowickiej Akademii Muzycznej. Podsumowanie Kongresu zaplanowano na sobotę w sali Sejmu Śląskiego w Urzędzie Wojewódzkim. Zamknie go wieczorna prezentacja kantaty scenicznej "Carmina Burana" w wykonaniu Opery Śląskiej w Spodku. Przebieg dyskusji i wniosku Kongresu mają znaleźć się w planowanej na przyszły rok publikacji.