Nieprzyjaciel
Autor sztuki Julien Green znany jest przede wszystkim jako powieściopisarz ("Adrianna", "Fatum", "Inny"), jeden z najznakomitszych przedstawicieli nurtu katolickiego we współczesnej literaturze francuskiej. Ważną, choć ilościowo skromną cząstką jego twórczości są dramaty. Green napisał ich zaledwie trzy, ale jak wspomina w swoim "Dzienniku", w latach 50. poważnie wahał się, czy nie ograniczyć twórczości wyłącznie do dramaturgii. Właśnie o napisanym w 1953 roku "Nieprzyjacielu" notował w swoim "Dzienniku": "Ta sztuka to owoc znacznej części mojego życia i jestem w niej cały". Wystawiona w 1954 roku nie odniosła jednak sukcesu i po paru przedstawieniach została zdjęta z afisza.
Akcja "Nieprzyjaciela" rozgrywa się w drugiej połowie XVIII wieku, a bohaterami są członkowie rodziny Sileranges - trzej bracia i żona jednego z nich Elżbieta. Do pałacu Filipa de Sileranges przybywa przyrodni brat Piotr. Przeznaczony, jako nieprawe dziecko, do stanu duchownego porzucił zakon poruszony urodą szwagierki - żony Filipa.
"Elżbieto, nikt nie wie lepiej niż ja, co to jest nicość świata, ale pozostaje coś rzeczywistego, a tym jest miłość" przekonuje kobietę Piotr, który nie odczuwa żadnych wyrzutów sumienia ani wobec Filipa, ani wobec równie jak on zakochanego w Elżbiecie swego drugiego brata Jakuba. "Nieprzyjaciel" - mroczna opowieść o grzechu i zdradzie - jak zwykle w twórczości Greena dotyczy zasadniczych problemów etycznych. Nieprzypadkowo akcja dramatu rozgrywa się w czasach triumfującego libertynizmu, kiedy napięcie między tym, co duchowe, a tym, co zmysłowe, było szczególnie silnie odczuwane. Klimat czasów stanowił znakomite tło dla ulubionej tematyki Greena: problemów walki człowieka z własną zmysłowością, zmagań z grzechem. Świat autora "Nieprzyjaciela" jawi się jako domena Księcia Ciemności - szatana, gdzie dobro jest ukryte poza tym, co dotykalne i codzienne. Rolą człowieka w tym świecie jest właśnie pokonanie "nieprzyjaciela", odnalezienie dobra poprzez wiarę i przekucie zmysłowej miłości w oczyszczające, uwznioślające uczucie.
