"Pokład Joanny"
Twórczość Gustawa Morcinka (1891-1963), pełna głębokich zalet narracyjnych, zajmowała się przede wszystkim życiem, kulturą i obyczajami ludu śląskiego. Utwory tego pisarza cechowała rozległa znajomość historii i współczesnych mu stosunków społeczno-politycznych na Śląsku, a także doskonała znajomość psychiki jego mieszkańców. Urodzony w rodzinie górniczej, sam górnik w młodości, był Morcinek pierwszym w naszej literaturze autorem, który w tak szerokim zakresie podjął i spopularyzował nie znaną czytelnikom przedtem problematykę życia i pracy górników, ukazał patos górniczego trudu i piękno wielowiekowych tradycji.
W obfitym dorobku twórczym Morcinka "Pokład Joanny" zajmuje jedną z najwyższych pozycji i należy - obok "Wyrąbanego chodnika" - do najbardziej znanych jego powieści. Utwór ten (napisany w r. 1950. wyróżniony nagrodą państwową II stopnia w 1951) zaadaptował Andrzej Przybylski, który jest także inscenizatorem widowiska przygotowanego w Teatrze TV Katowice.
