Magia słowa Rapsodyków
- Usłyszymy teksty Kotlarczyka, Wojtyły, poetów romantycznych i współczesnych, a interpretować je będą aktorzy tego Teatru Rapsodycznego: Tadeusz Malak, Tadeusz Szybowski i Jerzy Woźniak, członkowie Teatru "Remedium" UJ oraz uczestnicy Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego - zozmowa z ZIUTĄ ZAJĄCÓWNĄ-JAMRÓZ przed krakowską Nocą Poezji.
Jolanta Ciosek: Dzisiejsza krakowska Noc Poezji doprowadzi także do Teatru Groteska...
Ziuta Zającówna-Jamroz: ...na 70-lecie Teatru Rapsodycznego, teatru słowa jakże ważnego nie tylko dla naszego miasta, ale i dla polskiego teatru.
Przypomnijmy, że jednym z jego współzałożycieli i aktorów był Karol Wojtyła, przyjaciel Mieczysława Kotlarczyka, twórcy i jedynego dyrektora tej niezwykłej sceny.
- Jej współzałożycielami byli też m.in. Halina Królikiewicz- -Kwiatkowska, Danuta Michałowska i Krystyna Dębowska, a do powojennego zespołu aktorskiego należeli m.in.: Barbara Horawianka, Mieczysław Voit, a później Tadeusz Szybowski, Tadeusz Malak, Wiktor Herzig. Pierwsze spotkanie zespołu odbyło się 22 sierpnia 1941 roku w mieszkaniu Krystyny Dębowskiej. W latach okupacji teatr działał w prywatnych mieszkaniach, grając dla specjalnie zapraszanej publiczności. Wśród gości bywali Juliusz Osterwa, Jerzy Turowicz, Juliusz Kydryński. Teatr miał być przejawem oporu myśli i ducha wobec okupanta. A przede wszystkim był miejscem, w którym w sposób szczególny pielęgnowano słowo poetyckie, wystawiając utwory romantyczne, m.in. "Króla Ducha", którego premiera odbyła się 1 listopada, przed 70. laty. Kult Kotlarczyka i Rapsodyków dla słowa jest nie do przecenienia, dlatego właśnie spektaklem słownomuzycznym "W stronę teatru słowa" postanowiliśmy uczcić rocznicę powstania tej sceny.
Nieprzypadkowo spektakl ten, według Twego scenariusza i w Twojej reżyserii, odbędzie się w "Grotesce"...
- Teatr Groteska w Krakowie był dwukrotnie siedzibą Teatru Rapsodycznego. Najpierw w latach 1946-47, a potem w latach 1957-67. Pamiętajmy, że "Rapsodyczny" przeszedł burzliwe dzieje, dwukrotnie był zamykany przez władze komunistyczne. Był solą w oku komunistów.
Jakie utwory usłyszymy podczas sobotniego wieczoru?
- Będą to teksty Kotlarczyka, Wojtyły, poetów romantycznych i współczesnych, a interpretować je będą aktorzy tego teatru: Tadeusz Malak, Tadeusz Szybowski i Jerzy Woźniak, członkowie Teatru "Remedium" UJ oraz uczestnicy Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego. Podczas koncertu prezentowane będą też archiwalne nagrania i zdjęcia z przedstawień Teatru Rapsodycznego, a także odbędzie się pokaz fragmentu filmu dokumentalnego Ewy Lachnit "Teatr utracony", w którym wystąpi Danuta Michałowska. Inscenizowane fragmenty tego filmu zobaczymy też w pierwszej części wieczoru. Zapewne duże zainteresowanie wzbudzą oryginalne nagrania utworów poetyckich w wykonaniu samego Kotlarczyka czy fragmenty listów, które wymieniali z Karolem Wojtyłą. Co ważne - w naszym spektaklu próbujemy zastosować praktycznie myśli i wskazówki Kotlarczyka dotyczące istoty i sensu słowa. W ramach recytacji chóralnej usłyszymy m.in. fragmenty z Biblii, "Beniowskiego" i poezji Miłosza.
Wieczór, przygotowany przez Związek Artystów Scen Polskich, zacznie się o godzinie 18...
- A wcześniej spotkamy się na cmentarzu Salwatorskim, gdzie w południe złożymy kwiaty na grobie Mieczysława Kotlarczyka. Człowieka, który całe swe życie poświęcił sile słowa, jego pięknu, magii i funkcji w polskiej kulturze. Jakże ta kultura języka potrzebna nam wszystkim dziś, kiedy słowo pozostaje w pogardzie i poniżeniu. A przecież język jest znakiem opisu świata.
