Warszawa. "Gottland" w Teatrze Studio
W Teatrze Studio we wtorek, 23 października, o godz. 19 czeski spektakl na podstawie książki Mariusza Szczygła.
Jedyna okazja, aby zobaczyć spektakl, który na podstawie znakomitej książki Mariusza Szczygła - zbioru reportaży o Czechach - przygotował reżyser Jan Mikulášek w Teatrze Narodowym Moraw i Śląska w Ostrawie. Spektakl grany jest w języku czeskim, z polskimi napisami.
Zaprasza Mariusz Szczygieł, autor książki "Gottland":
Kiedyś pewien Czech po przeczytaniu książki "Gottland" napisał mi w liście: "My, Czesi, produkujemy piwo od kilkuset lat, ale zapomnieliśmy, że jego smak jest gorzki. Pan nam o tym przypomniał, za co bardzo dziękuję". Spektakl, który na jej podstawie przygotował reżyser Jan Mikulášek w Teatrze Narodowym Moraw i Śląska, jest nie tylko gorzki. Jest okrutny. Okrutny wobec Czechów. Ale zarazem śmieszny, bo Czesi każdą nieprzyjemną rzecz wkładają w panierkę śmiechu. Aktorzy grają karykatury moich bohaterów. Zbiorowe sceny-metafory pokazują stan społeczeństwa czeskiego w XX wieku. Na początku spektaklu ktoś rzuca hasło: "Kto nie skacze, nie jest Czechem!", i zaczyna skakać, po czym nieśmiało skaczą inni, a potem już wszyscy. Kobiety z zakupami, inwalidzi o kulach, matki z dziećmi, panowie z teczkami. Wszyscy zapadają na jakiś wirus skakania. Żeby dostosować się do reszty, skaczą do upadłego. Milcząca większość? Nie, skacząca większość. Podczas sylwestrowej zabawy w latach 70. wodzirej w typie Karela Gotta tonem festiwalowym opowiada o śmierci pisarza Prochazki. Ludzie, którzy jedzą zupę przy stołach, nie przerywając jedzenia, doprowadzają do samobójstwa rzeźbiarza Szweca.
Reżyser Mikulášek jest wizjonerem. Ma odwagę. Jeśli ten odważny spektakl powstał dzięki mojej książce - jestem szczęśliwy, choć przecież żadnej z tych scen jako autor książki nie napisałem ani nie wymyśliłem. Wiem jednak, że bez książki nie byłoby tego, co się na scenie dzieje. Po premierze w Ostrawie jedna Polka na widowni powiedziała mi: "Myślałam, że po tej książce Czesi się na pana obrażą, a oni są tacy mądrzy". Ja bym powiedział inaczej: "Mądry to jest teatr".
