Koltes w Powszechnym. Spadkobiercy i wnukowie
Anna Augustynowicz reżyseruje w Teatrze Powszechnym. 2 kwietnia odbędzie się tam polska prapremiera "Powrotu na pustynię". Bernard-Marie Kolts, postać tajemnicza i intrygująca, powoli zadomowił się na naszych scenach, chociaż niedawno wystawiać jego tekst znaczyło buntować się.
"Powrót na pustynię" bardziej przypomina dramat mieszczański z rozbudowanym wątkiem konfliktu rodzinnego niż porwaną narrację "Roberto Zucco" czy "Samotność pól bawełnianych". Znać jednak rękę francuskiego dramaturga: wzajemne okrucieństwo bohaterów, dwuznaczność stosunków męsko-damskich oraz różnice rasowe i społeczne - to standardowy klimat Koltesowskich wątków. Augustynowicz szuka szerszego, uniwersalnego kontekstu dramatu: "To gorzka próba syntetycznego spojrzenia na cywilizację Zachodu. Sytuacja polityczna kolonialnej Francji z początku lat 60. XX wieku stała się pretekstem do powstania dramatu o konsekwencjach procesu wykorzenienia. Relacje rodzinne zapisane przez Koltsa pozwalają zagłębić się w rejony europejskiej podświadomości, sięgając do czasów starożytnych. Wieczni spadkobiercy, którzy nie chcą się zestarzeć, uciekają przed własnymi wnukami. Ich potrzeba bycia panami tego świata implikuje konieczność ciągłego uciekania przed pozycją niewolników we własnym domu".
Bohaterami sztuki jest rodzeństwo Adrien (Adam Woronowicz) i Mathilde (Dominika Ostałowska), która po latach pobytu w Afryce powraca do rodzinnego domu. Szybko jednak postanawia ponownie wyjechać z Francji do Algierii, tym razem z bratem. "Czy Powrót na pustynię jest w finale powrotem do Algierii?" - zastanawia się Augustynowicz. Według niej w sztuce Koltsa "dom - pustynia, będąca miejscem pokuty i kuszenia, staje się przestrzenią psychologiczną bohaterów dramatu". Ich niezrównoważenie emocjonalne spowodowane jest mrocznymi zdarzeniami z przeszłości. Wyczuwalna w dramacie tajemnica i niedopowiedzenia składają się na makabryczny i dwuznaczny obraz świata.
