Wesele w Piwnicy
Prawie dokładnie 100 lat temu dorożki i furmanki wiozące weselników z podkrakowskich Bronowic do kościoła Mariackiego wzbudzały w mieście sporą sensację. Przybrany we frak młodopolski poeta Lucjan Rydel poślubiał piękną chłopkę Jadwigę Mikołajczykównę. Dla upamiętnienia tego faktu w "Piwnicy pod Baranami" odbędzie się wyreżyserowany przez Tadeusza Malaka na podstawie tekstu Romana Brandstaettera spektakl "Ja jestem Żyd z Wesela".
Bronowickich weselników uwiecznił w swoim dramacie Stanisław Wyspiański. Roman Brandstaetter natomiast za tworzywo literackie do swego dzieła wybrał inny, choć związany także z tym wydarzeniem wątek. Zrujnowane życie poczciwego karczmarza Hirsza Singera, w "Weselu" przedstawionego jako zalegającego z czynszem sknerę. Stanisław Wyspiański nie podejrzewał zapewne jakie będą tego skutki. Hirsz Singer od czasu premiery znakomitego dramatu stracił imię. Stał się po prosu postacią literacką, Żydem z "Wesela". Stracił też honor i córkę, która nie mówiła już o sobie Pepka, lecz zaczęła nazywać się Rachelą i, co gorsze, zadawać z artystami.
Kameralne przedstawienie w reżyserii Tadeusza Malaka miało premierę w Starej Galerii w Krakowie przy ul. Starowiślnej w marcu 1993 r., potem grane było z powodzeniem na Małej Scenie Starego Teatru przy ul. Sławkowskiej. Tadeusz Malak rolę Hirsza Singera powierzył Jerzemu Nowakowi, aktorowi, który w reżyserowanym przez Andrzeja Wajdę w Starym Teatrze "Weselu" kreował tę samą postać.
W historię wprowadza widza prawnik Filip Waschutz, który niegdyś jako młody adwokat wysłuchał zwierzeń Hirscha. W postać tę wciela się Tadeusz Malak, by wkrótce usunąć się taktownie w cień i oddać pole monologowi Jerzego Nowaka. Aktor ten stworzył tu znakomitą, przejmują kreację człowieka skrzywdzonego przez literacką plotkę, zrezygnowanego i złamanego, który nie może pogodzić się z losem, jest zarazem w swym cierpieniu pełen godności. Jedynym dla niego wyjściem okazuje się starozakonny przytułek na Kazimierzu.
Można uznać, że sztuka Ja jestem Żyd z "Wesela" to swoista rehabilitacja postaci Hirsza Singera. Tylko czy dla niego może to mieć jeszcze jakieś znaczenie?
