Powtórne narodziny Katowic
Na Śląsku można spotkać niezwykle utalentowanych ludzi, którzy starają się przybliżyć publiczności sztukę i rozrywkę XXI wieku. Ale bądźmy szczerzy: to o wiele za mało jak na trzymilionową aglomerację i miasto, które aspirowało do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury. Władze utknęły w przeszłości. Zamiast rozruszać miasto, udało im się zamrozić je w czasie na poziomie kulturalnym niewiele wybiegającym ponad Knurów i Tychy. Należy bezwzględnie szanować tradycje robotników ciężkiego przemysłu, ale nie można zamknąć się w skorupie. Gdzie są kawiarenki poetyckie? Gdzie teatry dla nastolatków? Albo autor, który wzburzyłby publiczność teatralną w Katowicach? - pyta Peadar de Burca w Gazecie Wyborczej - Katowice.
Jak się dowiaduję, miejscem najbardziej trendy są w Polsce Katowice, a ponadto osiedliła się tu kolonia hipsterów. Moi znajomi przysięgają, że na Śląsku znajdę ośrodki innowacyjności.
Mam co do tego wątpliwości, ale jakie to ma znaczenie? Nowoczesność dociera tu powoli, a już zwłaszcza w dziedzinie kultury. Swego czasu wybrałem się do Teatru Muzycznego w Gliwicach. Miałem wrażenie, że przez pomyłkę trafiłem do domu spokojnej starości, na moment gdy pensjonariusze, po wieczornej toalecie, otrzymują należną porcję leków. Dawało się odczuć, że publiczność pojawiłaby się nawet, gdyby wystawiano pogrzeb Czernienki, a w roli żałobników wystąpiłyby prefabrykaty betonowe.
Jestem jak najdalszy od tego, aby stwarzać wrażenie, że olewam kulturę na Śląsku. Postawmy sprawę jasno: Byłem w operze w Bytomiu - bardzo mi się podobała. Byłem w Korezie na "Koledze Mela Gibsona" [na zdjęciu]. Surrealistyczny wieczór, kiedy to nie rozumiałem ani słowa. Odruchowo szukałem klawisza angielskich napisów, zanim dotarło do mnie, że jestem na spektaklu, a w roli klawisza wystąpiła moja PRAKTYCZNA ŚLĄSKA ŻONA. Jednak jej timing nie był tak bezbłędny jak w przypadku Mirosława Neinerta, bohatera spektaklu. Jest w końcu lekarką i wątpię, czy on z kolei potrafiłby równie dobrze przeprowadzić endoskopię. Czapki z głów przed Korezem: co roku organizują festiwal komedii i byli cool: zaprosili mnie, abym wystąpił w języku angielskim.
Na Śląsku można spotkać niezwykle utalentowanych ludzi, którzy starają się przybliżyć publiczności sztukę i rozrywkę XXI wieku. Ale bądźmy szczerzy: to o wiele za mało jak na trzymilionową aglomerację i miasto, które aspirowało do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury. Władze utknęły w przeszłości. Zamiast rozruszać miasto, udało im się zamrozić je w czasie na poziomie kulturalnym niewiele wybiegającym ponad Knurów i Tychy. Należy bezwzględnie szanować tradycje robotników ciężkiego przemysłu, ale nie można zamknąć się w skorupie. Gdzie są kawiarenki poetyckie? Gdzie teatry dla nastolatków? Albo autor, który wzburzyłby publiczność teatralną w Katowicach? A wystawa malarstwa Salvadora Dali? Śląski festiwal sztuki filmowej wraz z warsztatami i seminariami? Gdzie są sponsorowane przez miasto otwarte wystawy, które przyciągną zarówno wyrafinowanych profesorów literatury, jak i zwyczajnego Kowalskiego? Czy ci, którzy rządzą miastem, pomagają grupom artystycznym przebić się na powierzchnię? Czy opiekują się nowym spontanicznym zespołem teatralnym, który trafi do pokolenia smartfona, żyjącego w świecie filmików na YouTube?
Chodząc po Katowicach, odczuwam wszechogarniającą śmiertelną powagę. To nie tak ma być. Katowice to regionalny ośrodek, kipiący młodością. Dlaczego zatem nie widzimy eksplozji kreatywności? Miasto, które zapomniało co to śmiech, sprawia, że ciarki przechodzą ci po plecach i zaczynasz się pilnować. A niebawem najlepsi i najmądrzejsi z was wyjadą do Wrocławia i do Warszawy. Ale, ale - oni przecież już wyjechali. W roku 2015 będą obchody 150-lecia Katowic. Jest to okazja, z której władze miejskie powinny skorzystać i pokazać, że jakkolwiek pamiętają o przeszłości, to stawiają przede wszystkim na przyszłość. A gdzieś pomiędzy tymi dwiema tendencjami, pomiędzy starą tradycją górniczą a pulsującymi talentami młodości żyje pytanie, na które nie mam odpowiedzi: czy Katowice podbiją świat, czy też staną się jego ofiarą?
