Artykuły

SPEKTAKL "KSIĘŻNA D`AMALFI" - NIEZWYKLE MROCZNY I OKRUTNY DRAMAT ELŻBIETAŃSKIEGO AUTORA JOHNA WEBSTERA - OGLĄDAĆ MOŻNA OD SOBOTY NA DESKACH TEATRU WYBRZEŻE

Najlepsze inscenizacje dra­matów Williama Szekspi­ra pokazują, że językiem dramatu elżbietańskiego opowiadać można o naj­ważniejszych bolączkach, problemach i wadach współczesnego człowieka. Czy ta sama sztuka uda się Grzegorzowi Wiśniewskiemu, który reżyseruje w Gdańsku "Księżną D'Amalfi", tekst napisany przez autora o kilkanaście lat młodszego od sławnego stratfordczyka?

Akcja "Księżnej D'Amalfii" osadzo­na jest we Włoszech. Tytułowa boha­terka jest piękną, młodą wdową. Po­stanawia po raz kolejny wyjść za mąż. Jej dwaj bracia - książę Ferdynand i Kar­dynał - są temu przeciwni. Choć sami mają wiele na sumieniu, obsesyjne dba­ją o moralność, cnotę i dobrą opinię sio­stry. Księżna bierze jednak w tajemni­cy ślub z zarządcą dworu Antoniem, osobą niższego rodu. Gdy bracia do­wiadują się o związku, oboje małżon­ków skazują na wygnanie, a potem Księżnę zamykają w odosobnieniu, drę­czą psychicznie i w końcu mordują.

Grzegorz Wiśniewski jest absolwen­tem reżyserii w Krakowie, uczniem Kry­stiana Lupy. Zrealizował on już w te­atrze Wybrzeże cztery widowiska: "Ja­na Gabriela Borkmana" Henryka Ibse­na, "Mewę" Antoniego Czechowa, "Mat­kę" Witkacego oraz "Przed odejściem w stan spoczynku" Thomasa Bernhar­da. W "Księżnej D'Amalfii", prócz gdańskich aktorów, zagra gościnnie Agniesz­ka Wosińska (na co dzień pracująca w Teatrze Dramatycznym w Warszawie - zagra tytułową bohaterkę dra­matu) oraz Rafał Kosowski, tegorocz­ny absolwent warszawskiej Akademii Teatralnej (wcieli się w postać Anto­nia).

GRZEGORZ WIŚNIEWSKI

O "Księżnej D'Amalfi" myślałem już jakiś czas temu, od dawna mnie intrygowała. Pierwszy raz proponowałem ten dramat do realizacji osiem lat temu, zaraz po stu­diach. Jednak propozycję odrzucono. A prze­cież ten klasyczny tekst jest szalenie bliski dzisiejszym dramatom, jest w nim dużo bio­logii dzikiej, zwierzęcej nieomal. Webster opowiada o ludzkiej naturze, której źródło tkwi gdzieś w okolicach lędźwi, pokazuje jej zwierzęcą stronę, opakowaną w konwen­cje i gorsety, a i tak się z nich wylewającą. To jakby kontynuacja Williama Szekspira z jego najbardziej ciemnych, mrocznych, brutalnych dramatów. Drugim niezwykle intrygującym wątkiem w tekście Webste­ra jest ekstremalnie przedstawiony temat władzy. Bohaterami są dwaj bracia Księż­nej, okrutni i bezwzględni. Jeden jest wład­cą świeckim, drugi sługą bożym, władcą ko­ścielnym. Książę Ferdynand i Kardynał nie są bliźniakami, ale można o nich powie­dzieć, że to bliźniacze dusze. Ich władza jest apodyktyczna i bezkompromisowa, to wła­dza tyranów. Co braciom staje na drodze, zostaje bezwzględnie stratowane, ważny jest tylko cel. A ofiarą staje się kobieta, ich siostra.