Wrocław. Kulturalne Przejście Żelaźnicze
- Przejście Żelaźnicze stanie się wizytówką miasta i Instytutu im. Jerzego Grotowskiego w roku, kiedy Wrocław będzie Europejską Stolicą Kultury - zapowiada Jarosław Fret, dyrektor instytutu oraz przewodniczący Rady Kuratorów ESK Wrocław 2016
Zdaniem Freta zabytkowe przejście w centrum europejskiego miasta to skarb, dlatego trzeba je uatrakcyjnić, by przyciągnąć do niego mieszkańców i turystów. Stąd pomysł na renowację zabytkowego traktu i utworzenie obok Instytutu Grotowskiego klubu kulturalnego, a w przyszłości galerii.
Żelaźnicze jest środkowym traktem przez wrocławskie sukiennice, łączącym pierzeję wschodnią Rynku z zachodnią. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z XIII w., kiedy nazywało się Kramami Bogatymi. Sprzedawano w nim rozmaite przedmioty, w tym żelazne uzbrojenie, skąd może pochodzić nazwa miejsca.
Przebudowa przejścia trwała od sierpnia do listopada 2013 r. Kosztowała niespełna 300 tys. zł i została sfinansowana ze środków miejskich. Renowację przeprowadzono, nawiązując do historycznych kupieckich tradycji miejsca. Koncepcję architektoniczną przygotował Rafał Karnicki z pracowni Macieja Małachowicza specjalizującej się w renowacji zabytków.
Dzięki niej Żelaźnicze zyskało bardziej przyjazny charakter - wpuszczono weń więcej światła, a z okien kamienic zdjęto kraty. Wymieniono i wstawiono okna o historycznym, XIX-wiecznym kształcie, odświeżono elewację. Odtworzone zostały również historyczne detale - uwidoczniono witryny dawnych kramów. Zagospodarowane podziemia, w tym piwnice z XIV w., pełnić będą funkcje kulturalne. Prawdopodobnie będziemy mogli w nich oglądać spektakle teatralne i wystawy.
W przyciągnięciu ludzi do Przejścia Żelaźniczego ma pomóc także klub kulturalny Cafe Thea, który prowadzi Tobiasz Papuczys, wcześniej pracownik Instytutu Grotowskiego. Działa w nim już klub dyskusyjny - każdy może zgłosić swój pomysł na przeprowadzenie debaty, pokazu, konferencji naukowej czy warsztatów i bezpłatnie wynająć lokal. Papuczys zachęca do współpracy zwłaszcza koła naukowe, stowarzyszenia artystyczne i fundacje. Do tej pory odbyły się w nim spotkania m.in. Koła Badaczy Popkultury "Trickster" czy przedstawienia teatru Ad Spectatores. Można w nim też oglądać wystawy, korzystać z kącika czytelniczego i wypożyczalni materiałów poświęconych Grotowskiemu oraz zaczekać na spektakl w instytucie.
W planach jest również uruchomienie plenerowej galerii w Przejściu Żelaźniczym, w której będzie można oglądać wystawy fotograficzne. Do miejsca o roboczej nazwie "Galeria w Przejściu" zgłaszają się już fotograficy eksperymentatorzy. Fret nie chce podać konkretów, ale twierdzi, że być może galeria zostanie uruchomiona jesienią tego roku. Na razie nie ma przygotowanej koncepcji programowej dla tego miejsca ani zebranych środków na ten cel.
