Jak Polak z Żydem
Podczas ubiegłorocznego Międzynarodowego Festiwalu Konfrontacje Teatralne w Lublinie odbyły się warsztaty "Sztuka dialogu" - autorski projekt Tadeusza Słobodzianka, tym razem poświęcony historii lubelskich Żydów, współczesnym relacjom polsko-żydowskim oraz historii Żydów i Zagłady. Owocem pracy były nowe teksty dramatów, spośród których na festiwalu przeczytano: "Chciałabym zostać Żydówką" Anny B. Mireckiej i "Żyda" Artur Pałygi.
W sobotę o godz. 19 na Małej Scenie Teatru Polskiego zobaczymy prapremierową inscenizację tego najnowszego tekstu Pałygi, który dla Bielska-Białej przygotował poprzednio "Testament Teodora Sixta". Historia "Żyda" rozgrywa się w małym miasteczku gdzieś w Polsce, gdzie grupa nauczycieli przygotowuje się do spotkania z dawnymi mieszkańcami tej miejscowości - Żydami, którzy przed wojną stanowili połowę ludności miasteczka. Skomplikowana przeszłość polsko-żydowska i współczesne stereotypy ujawniają się tutaj przez doświadczenie zwykłych ludzi. Na scenie zobaczymy Polonistkę - Jadwigę Grygierczyk, Anglistkę - Katarzynę Skrzypek, Dyrektora - Kazimierza Czaplę, Wuefistę - Grzegorza Sikorę, i Księdza Krzyśka - Tomasza Lorka. Reżyseruje Robert Talarczyk, dyrektor teatru.
"Polacy kochają Żydów. Wzruszają Polaków żydowskie historie, porywają do tańca żydowskie melodie, do łez bawią żydowskie dowcipy i skecze. Szmoncesy łykamy pasjami. Porywa nas żydowski folklor. (...) Żyd umęczony przez Rzymian jest niemal naszym narodowym symbolem. Nie ma tematu, o którym Polacy będą dyskutować chętniej niż o Żydach. Nie ma tematu, na którym tak wielu Polaków tak dobrze się zna jak na Żydach(...) A jednak kiedy, jak nauczyciele-bohaterowie sztuki Żyd mamy stanąć z nimi twarzą twarz, oko w oko, okazuje się, że tak wielu rzeczy wciąż nie wiemy. (...) O czym rozmawiać z Żydem? O czym nie rozmawiać? Czy jest coś, o czym powinniśmy wiedzieć? Coś, o czym on wie? A może nie wie? Czy ktoś coś ukrywa? Dlaczego Żyd przyjeżdża? I kim właściwie jest Żyd?" - pyta autor, Artur Pałyga.
