Artykuły

Cisza potrafi być po stokroć bardziej przejmująca niż krzyk. Czemu zapominają o tym artyści? W sztuce trzydziestoletniej Serbki Biljany Srlbjanović aktorzy grają dzieci, które grają dorosłych, inscenizując dla samych siebie tytułowe sytuacje rodzinne. Przyrodzone okrucieństwo smarkaczy nakłada się na agresję, nienawiść i sadyzm dorosłych, a na to z kolei nakłada się nieludzkość sytuacji wojennej, tworząc pigułę zła o trudnej do zniesienia sile. Niedosłowną, zdeformowa­ną - tym straszliwszą. Krystynie Meissner należy się uznanie za odwagę wzięcia tego tekstu na warsztat (i szerzej: za prowadzenie teatru nie odwracającego się plecami od trudnych tematów, ale i nie traktującego ich jako pretekstu do płytkich prowokacji i sensacji). Niemniej trudno uznać polską prapremierę "Sytuacji rodzinnych" za w pełni udaną.

Reżyserka nie znalazła sposobu na zniuansowanie owych piętrowych ról: czwórka ofiarnych wykonawców (Kinga Zabokrzycka, Renata Kościelniak, Radosław Kaim i Tomasz Tyndyk) gra na jednym, forsownie ekspresyjnym tonie. Żeby zaś zdynamizować widowisko, co jakiś czas bez ostrzeżenia uderza muzyka Jacka Ostaszewskiego natężeniem decybeli rozsadzająca mury dawnej rekwizytorni wrocławskiego Współczes­nego, gdzie grany jest spektakl. Muzyka, która jest pewnie codziennością dyskotek techno nowej generacji, dla starszych brzmi jak skrzyżowanie pneumatycznego młota z rykiem silników i artyleryjską kanonadą. Można zrozumieć, że na miłe melodyjki nie może być tu miejsca, niemniej łomot, wdzierający się do trzewi i tętna, już po chwili nie niesie - poza fizyczną przykrością - żadnych emocji. Wiekowi spoglądają tęsknie na zamknięte drzwi; małolaty, którym natura zmutowała bębenki do grubości stalowej blachy - wzruszają ramionami.