Artykuły

Tegoroczna, IX edycja Spotkań Teatralnych "Bliscy Nieznajomi", która odbędzie się w dniach 13-29 maja, prowokuje do kolejnych parafraz hasła "Naród sobie": "wspólnota sobie", "kobiety sobie", "lokalne społeczności sobie", "teatr sobie".

To próba niedogmatycznego, krytycznego odczytania drugiego członu hasła na gmachu Teatru Polskiego w Poznaniu. Czy naród powinien być "sobie" / "dla siebie"? Czy wspólnota powinna być "sobie"? Wreszcie czy teatr powinien być "sobie"?

Zaprzeczenie byłoby zbyt proste, wszelka jednoznaczność stałaby się pułapką - by być dla innych musimy być dla siebie, jednak granice wspólnoty, którą tworzymy, muszą być otwarte, płynne, ulegające przesunięciom i modyfikacjom wyznaczanym przez współodpowiedzialność i etykę troski, by emancypować, spotykać ludzi, wywoływać emocje, wyzwalać empatię, smakować, czuć, przeżywać, doświadczać, otwierać na to, co nienormatywne.

W przeciwieństwie do map wyznaczonych przez polityczne granice, terytoria wspólnot mogą i powinny się na siebie nakładać, tworząc kolorową, efemeryczną mozaikę niewykluczających się wzajemnie narracji, opowieści i wzajemnych relacji. Mapa wspólnot jest niehierarchiczna, demokratyzująca, wykreślona przez rozmaite doświadczenia mające moc jednoczenia (i dzielenia) ludzi: pogodowe, artystyczne, zmysłowe (nie zapominajmy o smaku i zapachu!), kobiece, męskie, terytorialne, emocjonalne...

/Agata Siwiak, dyrektorka artystyczna Festiwalu "Bliscy Nieznajomi"/

Festiwal "Bliscy Nieznajomi" 2016 będzie ogniskować się wokół idei wspólnotowości nawiązując do historii Teatru Polskiego w Poznaniu - instytucji organizującej wydarzenie - który został wzniesiony w 1875 roku, w czasach zaboru pruskiego, dzięki zaangażowaniu obywateli.

"Bliscy Nieznajomi" będą koncentrować się na polskim teatrze i sztuce (w miesiąc po projekcie odbywa się bowiem w Poznaniu największy w naszym kraju i jeden z największych w Europie międzynarodowy Malta Festival, natomiast nie ma w stolicy Wielkopolski przeglądu dedykowanego rodzimym twórcom). Tegoroczna edycja będzie prezentować zarówno działania teatralne, jak i muzyczne, wizualne oraz społeczno-artystyczne. Obok zaproszonych spektakli będziemy produkować premierowe projekty. Program został podzielony na trzy bloki tematyczne.

Pierwszy z nich WSPÓLNOTA: TEATR odwołuje się do wspólnoty artystycznej / teatralnej. Festiwal otworzy premiera Teatru Polskiego w Poznaniu w reżyserii Anny Karasińskiej Drugi spektakl. Pytanie o kondycję artysty i wspólnoty wybrzmi w Wycince Holzfällen - przedstawieniu wybitnego polskiego reżysera Krystiana Lupy oraz w spektaklu Aktorzy żydowscy w reżyserii Anny Smolar. W tym nurcie pokażemy także instalację Post-Apocalypsis kuratorowaną przez Agnieszkę Jelewską, która została zaprezentowana jako polska ekspozycja narodowa13. Praskiego Quadriennale 2015 i nagrodzona Złotym Medalem.

Kolejny cykl tematyczny WSPÓLNOTA: MIEJSCA odnosi się do wspólnoty lokalnej, definiowanej przez miejsce zamieszkania. W tym bloku znajdziemy spektakl podejmujący temat wciąż niedostatecznie dyskutowanej, nieprzepracowanej XX-wiecznej traumy - Rzezi Wołyńskiej (Swarka w reżyserii Kataryny Szyngiery). Zobaczymy także przedstawienia wpisujące się w nurt teatru partycypacyjnego, które zostały zrealizowane przez znakomitych artystów polskiego teatru i tańca w przestrzeniach dotkniętych społecznym wykluczeniem, zarówno ze względu na ich położenie geograficzne, jak i przynależność do grupy społecznej (Dekalog - folwarczne imaginarium w reżyserii i choreografii Mikołaja Mikołajczyka oraz Zostań, zostań w reżyserii Michała Borczucha).

W ostatnim z bloków tematycznych WSPÓLNOTA: KOBIETY swoje premierowe projekty zrealizują poznańskie animatorki kultury, artystki, kuratorki, działaczki społeczne wraz z zaproszonymi artystami (m.in. Anną Królikiewicz, Agatą Bielską, Moniką Drożyńską, Maliną Prześlugą i Zbigniewem Łowżyłem). Podjęte tematy będą dotyczyły idei teatru jako domu (projekt kuratorski Joanny Stankiewicz), historycznej stygmatyzacji kobiet (projekt zainicjowany przez Ewę Łowżył) i sztuki jako przestrzeni otwartej na doświadczenia zmysłowe, identyfikowane z kobiecością - smak, zapach, dotyk (kuratorka - Agata Kiedrowicz).

Nową dyrektorką artystyczną festiwalu jest kuratorka oraz producentka projektów teatralnych i interdyscyplinarnych - Agata Siwiak.

--

Na zdjęciu: jedno z festiwalowych przedstawień - "CBAPKA (swarka)", Teatr Polski, Bydgoszcz