Artykuły

Sześć lat bezwzględnego więzienia, pięcioletni zakaz prowadzenia działalności gospodarczej oraz orzeczenie obowiązku naprawienia szkody — takich kar domaga się prokuratura dla Rafała Gawła, oskarżonego o oszustwa. Przed Sądem Okręgowym w Białymstoku dobiegł końca proces szefa teatru TrzyRzecze.

TrzyRzecze zapisało się nie tylko na kulturalnej mapie Białegostoku. Jego założyciele powołali także Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych, zasypywali prokuraturę zgłoszeniami przestępstw i ujawniali przypadki lekceważenia tych sygnałów przez śledczych. Stowarzyszenie działa teraz w Warszawie, a z Białymstokiem łączą je jeszcze: zakończony w poniedziałek proces oraz kolejne śledztwo, prowadzone teraz przez prokuraturę okręgową.

Proces trwał od grudnia 2015 roku. Zarzuty Prokuratury Rejonowej Białystok-Północ dotyczyły m.in. oszustw na kwotę ponad 300 tysięcy złotych. W ocenie śledczych w latach 2010-2012 Gaweł miał m.in. zawrzeć fałszywą umowę dotyczącą alimentów z żoną, by zabezpieczyć swój majątek przed egzekucjami komorniczymi. I wielokrotnie oszukiwać kontrahentów swoich kolejnych firm, zamawiając towar i za niego nie płacąc. Chodzi o kwoty od kilkuset złotych do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Ponad 200 tysięcy miał pożyczyć z banku i nie oddać. W sumie, według śledczych, w ten sposób naraził różne podmioty na stratę blisko 300 tysięcy. Kolejnych kilkaset tysięcy miał próbować wyłudzić.

Wśród poszkodowanych są według prokuratury też instytucje — Polsko-Amerykański Fundusz Społeczny i Fundacja Stefana Batorego, które finansowały działalność społeczną organizacji kierowanych przez Gawła, m.in. Stowarzyszenia Teatr TrzyRzecze. Chodziło o różne projekty przeciwko mowie nienawiści. Śledczy są zdania, że Gaweł otrzymane od nich pieniądze wydawał niezgodnie z przeznaczeniem, a wzywany do zwrotów, odmawiał.

Co ciekawe, np. Fundacja Batorego, chociaż potwierdziła, że ma poważne zastrzeżenia do rozliczeń przedstawionych przez Gawła, zarazem jednoznacznie stwierdziła, że nie widzi żadnego powodu, by kwestią zajmowała się prokuratura, a szczególnie ta prokuratura, której niekompetencję Gaweł wykazał.

Rafał Gaweł zgadza się na podawanie jego danych. Uważa, że cała sprawa to odwet śledczych za jego walkę z ich pobłażliwością wobec neonazistów. Jego stowarzyszenie skompromitowało Prokuraturę Rejonową Białystok-Północ, nagłaśniając odmowę wszczęcia śledztwa w sprawie swastyki, motywowaną przez prokuratora karkołomnie: nie można jej uznać za zabronione w Polsce propagowanie faszyzmu, bo w Azji jest symbolem szczęścia. Po tym przypadku Prokuratura Generalna wszczęła w Białymstoku kontrolę, okazało się, że nie był on odosobniony, i w efekcie szef tej jednostki stracił stanowisko.

Razem z Gawłem przed sądem odpowiadały dwie inne osoby: jego żona i była współpracownica. Obrona wnosi o uniewinnienie wszystkich.

W mowie końcowej prokurator Adam Białas podkreślał, że czyny, których dokonali oskarżeni, cechuje „znaczna szkodliwość społeczna". W jego ocenie są to poważne przestępstwa, a oskarżony i jego żona z popełniania ich uczynili źródło swoich dochodów. Zażądał surowych kar: dla Rafała Gawła — 6 lat pozbawienia wolności, 5-letniego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej oraz 5-letniego zakazu zajmowania stanowisk w organizacjach, które mogą korzystać z dotacji publicznych oraz orzeczenia obowiązku naprawienia szkody. Proponowana kara dla Eweliny G. to 3 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności, 5-letni zakaz prowadzenia działalności gospodarczej oraz obowiązek naprawienia szkody. Natomiast dla Doroty K. — 2 lata więzienia z warunkowym zawieszeniem na 4 lata, grzywna 2,5 tys. zł i przepadek korzyści majątkowej w wysokości 13 600 zł.

Sąd ogłosi wyrok w czwartek.