Artykuły

W sobotę na placu Wolności w Poznaniu pojawił się tylko Goran Injac. W rozmowie z Michałem Nogasiem, dziennikarzem "Wyborczej", mówił, że zgadza się z zarzutami, jakie wobec ministra wysunął w swoim oświadczeniu Frljić. Drugiego dnia festiwalu w hali nr 1 można było obejrzeć jeden z najważniejszych spektakli tegorocznego festiwalu - "The Republic of Slovenia". O pierwszych najważniejszych maltańskich wydarzeniach piszą Piotr Żytnicki, Kajetan Kurkiewicz i Marta Kaźmierska w Gazecie Wyborczej - Poznań.

- Gdy przed Teatrem Powszechnym w Warszawie pojawiają się nacjonalistyczne bojówki, ministerstwo nie protestuje, nie ma reakcji prokuratury i Kościoła katolickiego - mówił na placu Wolności dramaturg Goran Injac, jeden z kuratorów tegorocznego festiwalu Malta.

Goran Injac jest współpracownikiem chorwackiego reżysera Olivera Frljicia, znanego w Polsce z głośnego spektaklu "Klątwa" w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Injac i Frljić są kuratorami tegorocznej edycji festiwalu teatralnego Malta w Poznaniu, który odbywa się pod hasłem "Platforma Bałkany". Festiwal rozpoczął się w piątek i potrwa do 25 czerwca.

Niedopuszczalne działania

W sobotę poznańska publiczność miała spotkać się na placu z kuratorami. Jednak dzień wcześniej Frljić poinformował, że do Poznania nie przyjedzie. Nazwał to protestem przeciwko ograniczaniu wolności słowa i wolności artystycznej przez ministra kultury Piotra Glińskiego. Minister - z powodu ustanowienia Frljicia kuratorem festiwalu - cofnął jego organizatorom 300 tys. zł rządowej dotacji.

W sobotę na placu Wolności w Poznaniu pojawił się tylko Goran Injac. W rozmowie z Michałem Nogasiem, dziennikarzem "Wyborczej", mówił, że zgadza się z zarzutami, jakie wobec ministra wysunął w swoim oświadczeniu Frljić.

- To, w jaki sposób minister Gliński traktuje festiwal, jest niedopuszczalne w jakimkolwiek kraju demokratycznym - powiedział kurator Malta Festivalu.

Nawiązał też do niedawnych protestów przeciwko spektaklowi Frljicia "Klątwa", które przybierały postać fizycznej agresji: - Mamy przed Teatrem Powszechnym bojówki nacjonalistyczne, mające mundury stylizowane na faszystowskie, tylko na rękawach zamiast swastyki mają inne znaki. Ze strony ministerstwa nie ma żadnego protestu. Nie ma reakcji prokuratury i Kościoła katolickiego. To wszystko dzieje się w imię obrony wartości katolickich. To przerażające - mówił Injac.

Pomoc z licytacji

Festiwal, pozbawiony dotacji ministra, wesprą m.in. pieniądze zebrane dzięki aukcji, która odbyła się w sobotę na placu Wolności. - Spodziewamy się, że przynieśli państwo bardzo dużo pieniędzy - mówił aktor i satyryk Krzysztof Materna, który prowadził licytację razem z Karolem Działoszyńskim, przewodniczącym rady fundacji Malta.

Najbardziej zażarta była walka o obraz Krystyny Piotrowskiej. Poszedł za 4 tys. zł.

- Widzę tu wiele osób średnio zamożnych, widzę też parę osób bardzo zamożnych - żartował Materna. - Widzę menedżera wielkiego kabaretu Pożar w Burdelu, który przynosi zyski. Widzę byłego ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego, który jest teraz europosłem, więc wiadomo, o co chodzi. Widzę byłego rzecznika Telewizji Polskiej. Jemu darujemy, bo się honorowo wypisał stamtąd, więc nie liczymy, że ma pieniądze ze sobą - mówił Materna.

Licytacja na placu Wolności była częścią aukcji na rzecz festiwalu. Pomysłodawcą jest animator i rysownik Mariusz "Wilk" Wilczyński, który przekazał rysunek "Psy szczekają, karawana idzie dalej". W akcję szybko zaangażowało się ponad 50 artystów i ludzi kultury, którzy przekazali prawie 100 dzieł sztuki, przedmiotów i innych podarunków. Aukcje na rzecz Malta Festival odbywają się też w serwisie Charytatywni.allegro.pl. Potrwają do 17 września.

Satyra na obłudę

Drugiego dnia festiwalu w hali nr 1 można było obejrzeć jeden z najważniejszych spektakli tegorocznego festiwalu - "The Republic of Slovenia". Jego twórcy przez półtorej godziny prowadzą nas przez kolejne rozdziały opowieści, której osią jest nielegalny handel bronią z Bośnią i Hercegowiną oraz Chorwacją w latach 90. ubiegłego wieku (mimo embarga

ONZ). Co ciekawe - swoją cegiełkę do nielegalnej sprzedaży bronią dokładają także polskie Wojskowe Służby Informacyjne i powiązana z nimi spółka, która eksportowała broń do krajów objętych embargiem.

"The Republic of Slovenia" to wspomnienie szeregowego pracownika służb, niechcący uwikłanego w proceder, dokument, który niczym polska "afera taśmowa" pokazuje, jak za sprawę brali się najwyżsi słoweńscy politycy z prezydentem na czele. To pełen rozmachu teatr, z samochodami pędzącymi z piskiem opon. To wreszcie satyra na obłudę i bezczelność polityków.

Poznań dla Syrii

W niedzielę w ramach Malty na placu Wolności odbyła się Polsko-Syryjska Wyprzedaż Garażowa. Pieniądze zebrane dzięki rzeczom przyniesionym przez poznaniaków wesprą syryjskich uchodźców przebywających w Libanie.

Na kilkunastu straganach można było w niedzielę znaleźć wszystko:

chleby z pracowni Godny, babeczki z kawiarni Dobra, słone paluchy z Dragona, ubrania, zastawę stołową, zabawki, płyty, a wśród stosów piętrzących się książek - m.in. "Na Zachodzie bez zmian" Remarque'a.

Antywojenną przykurzoną powieść ktoś położył na stoisku z koca, naprzeciwko symbolicznej instalacji - muru. Organizatorzy Malty zbudowali go po to, by przez cały festiwal przypominać o dzisiejszym podzielonym świecie.

Co dziś na festiwalu? M.in. interwencja artystyczna "350 Janez Jansa Bottles" w ramach Idiomu Platforma Bałkany, spotkanie "Migrant czy uchodźca" (jedną z rozmówczyń będzie Draginja Nadażdin, szefowa polskiego oddziału Amnesty International, Serbka urodzona na terenach dzisiejszej Bośni) czy otwarty monodram "Scenariusz dla nieistniejącego, lecz możliwego aktora instrumentalnego" w wykonaniu Jana Peszka.

Cały program - www.malta-festival.pl.

--

Na zdjęciu: "The Republic of Slovenia"