"Szklana menażeria" otworzy sezon
W PRZYGOTOWANIU, Jacek Poniedziałek wyreżyseruje słynny dramat Tennessee Williamsa we własnym tłumaczeniu. Premiera odbędzie się 13 września
Szklana menażeria jest jednym z najbardziej znanych tytułów w dorobku wybitnego amerykańskiego dramaturga. To przejmujące studium trzech postaci: opuszczonej przez męża Amandy - groteskowej damy z amerykańskiego Południa żyjącej wspomnieniami o lepszych czasach, jej kalekiej córki Laury uciekającej do świata szklanych figurek oraz syna Toma, który znudzony pracą w fabryce marzy o byciu poetą. To historia ludzi wrażliwych i wątłych, niepotrafiących radzić sobie z rzeczywistością.
Bohaterowie godzą się na takie życie, tkwiąc w zaklętym kręgu iluzji i wspomnień. Tylko Tom ma odwagę, by spróbować je odmienić.
Wystawiona w 1945 na Broadwayu sztuka została uznana przez amerykańskich krytyków za najlepszą sztukę sezonu. Wielokrotnie pojawiała się na deskach teatrów, również polskich. Doczekała się również wielu ekranizacji, m.in. w 1950, 1973, 1977 i 1987 roku.
Tytułowa kolekcja szklanych figurek gromadzona przez Laurę, to metafora kruchości życia jej niepełnej rodziny, zamkniętej w kręgu wspomnień i iluzji. Williams wykorzystał w tym studium psychologicznym okruchy własnej biografii, szukając ucieczki przed frustracją, tęsknotą za realnym życiem, rezygnacją.
"Poruszył mnie autobiograficzny rys tych utworów. Podczas lektury można odczuć ciężar, który Tennessee niósł przez całe życie" - mówił Jacek Poniedziałek w wywiadzie udzielonym Jackowi Cieślakowi w 2012 roku.
Znany aktor, na zamówienie wydawnictwa Znak, przełożył pięć dramatów Williamsa. "Zrobiłem to z ciekawością i wielką pasją - mówił we wspomnianym wywiadzie - bo w jego dramatach za fasadą obyczajowych zdarzeń kryje się tajemnica stosunków międzyludzkich, przede wszystkim rodzinnych. Idąc śladami Freuda czy jego następców, Williams odsłania otchłań ludzkiej duszy, psychiczną otchłań rodziny. Pokazuje niemal modelowo, że w rodzinie, w przeżyciach z dzieciństwa tkwi zalążek niemal każdej osobistej traumy i wewnętrznych powikłań człowieka (...) "Szklana menażeria" jest bardzo wiernym portretem rodziny pisarza Ojciec jest obecny jedynie na fotografii wiszącej nad kominkiem, Amanda ma wiele neurotycznych cech matki. Tom jest poetą pracującym w firmie obuwniczej (w moim tłumaczeniu - w hurtowni butów). Do takiej pracy rzeczywiście zmusił go ojciec. Biedna, kaleka i depresyjna Laura to wypisz, wymaluj siostra autora, która wprawdzie nie kulała, ale miała poważne problemy emocjonalne. Skończyły się chorobą psychiczną".
