Artykuły

Ony. Kim jest? Poznajemy go jako ośmiolatka, towarzyszymy mu przez całe życie, a rozstajemy się u jego schyłku. Spektakl, w którym odnajdą się i dorośli, i dzieci będzie miał przedpremierowy pokaz w sobotę (25.11) w Białostockim Teatrze Lalek.

Od środy (22.11) można odbierać darmowe wejściówki na przedstawienie. Co ciekawe - to spektakl, który realizowany był w dwóch odsłonach - polskiej i litewskiej.

Bo też i jest efektem współpracy polsko-litewskiej, w ramach międzynarodowego projektu Deus Ex Machina. Białostocki Teatr Lalek współpracował z litewskimi twórcami już od dawna, na różnych poziomach. Tym razem, wraz z Wileńskim Teatrem Kameralnym, pokusił się o realizację wspólnego spektaklu.

Przygotowania trwały równolegle w Białymstoku i Wilnie. Białostoccy aktorzy przemieszczali się między dwoma miastami, biorąc udział w próbach. Premierowy pokaz przedstawienia "Ony" w reżyserii Agne Sunklodaite i Jacka Malinowskiego (dyrektora BTL) w Wilnie już się odbył (11 listopada), podobnie jak w Kownie i Kłajpedzie. A teraz przyszedł czas na odsłonę białostocką. W sobotę zobaczymy bezpłatny pokaz przedpremierowy, zagrany zostanie też w niedzielę. Do repertuaru spektakl wejdzie w styczniu.

Całe życie

"Ony" to kolejny tekst znakomitej autorki sztuk od wielu lat związanej z Białostockim Teatrem Lalek (ale również i innymi polskimi teatrami) - Marty Guśniowskiej. To jednak inna opowieść niż dotychczas. Guśniowska przyzwyczaiła widzów do ciepłych i zabawnych baśni naszpikowanych przewrotnym humorem, ale też charakteryzujących się prostym przekazem. Tym razem ma być trochę poważniej, liryczniej, filozoficzniej, choć humoru też nie zabraknie. Przed oczami widzów przewinie się całe życie Onego - od wieku szczenięcego po wiek mocno dojrzały. A w życiu nie braknie wszak gorzkich momentów. Będzie więc sporo przygód, zabaw słowem i filozoficznej refleksji.

Twórcy zapowiadają inscenizację pełną niespodziewanych zwrotów, w której pojawią się oryginalne projekcje (Mantas Bardauskas), zabrzmi klimatyczna muzyka (Antanasa Jasenki), a oko przykuje ciekawa scenografia (Giedre Brazyte; dodajmy, że ta ostatnia dwójka - Jasenka i Brazyte - to artyści zadomowieni w BTL).

Spektakl jest interaktywny i dwujęzyczny.

- Został jednak tak skonstruowany, że w warstwie językowej i wizualno-muzycznej będzie czytelny zarówno dla polskiej, jak i litewskiej publiczności - mówi Jacek Malinowski, dyrektor BTL i współreżyser.

Giedre Brazyte, scenografka, absolwentka i wykładowca na Wydziale Scenografii ASP w Wilnie, od kilku lat współpracująca z białostockim teatrem, mówi: - Tekst Marty Guśniowskiej jest bardzo plastyczny. Dlatego nie chciałam, aby scenografia była jego wierną ilustracją. Jednocześnie to dramat naszpikowany neologizmami, przez co wymagał wyczucia wielu niuansów językowych.

W spektaklu występują: Łucja Grzeszczyk, Ryszard Doliński, Michał Jarmoszuk oraz aktorzy Wileńskiego Teatru Kameralnego: Zaneta Gudaitiene, Tadas Gudaitis, Paulius Valaskevicius.

Puzzle, wystawa i gra

Międzynarodowy projekt to jednak nie tylko spektakl, ale też spotkania z twórcami i cykl zajęć edukacyjnych (na warsztatach plastycznych uczestnicy będą mogli stworzyć m.in. własną lalkę przy użyciu elementów wydrukowanych w technologii 3D, podczas gier i zabaw zaś ułożą wielkoformatowe puzzle oraz zagrają w grę planszową). To również wystawa zdjęć teatralnych w 3D ze spektakli BTL na podstawie tekstów Marty Guśniowskiej z lat 2009-2016 (widzowie do jej oglądania otrzymają trójwymiarowe okulary). W ramach projektu przygotowano też grę planszową "Podróż Onego", która zostanie przekazana do różnych placówek opiekuńczo-wychowawczych, można też wygrać ją w konkursach BTL.

Jak mówi Karolina Kumpiałowska - "Deux Ex Machina" to projekt skierowany zarówno do dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. - Jego celem jest popularyzacja wiedzy na temat polskiej sztuki teatralnej i teatru lalek na Litwie oraz promocja polsko-litewskiej współpracy, ale przede wszystkim - wspólna zabawa w rodzinnym gronie.

Projekt jest niekomercyjny. Na jego realizację pozyskano środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wejściówki

Bezpłatne wejściówki na pokaz przedpremierowy w Białymstoku, który odbędzie się 25 listopada o godz. 18, można rezerwować telefonicznie i odbierać w kasie teatru (odbiór w dniach 22-24 listopada). Jedna osoba jest uprawniona do rezerwacji i odbioru maksymalnie dwóch wejściówek.

Spektakl można oglądać również 26 listopada o godz. 17.