Rozmowa z Ferencym
Rozmowa Adama Ferencego i Mai Jaszewskiej ma dwóch bohaterów: jest nim on, wybitny aktor ("Gorączka", "Przesłuchanie", "Golgota wrocławska"), i ona, dziennikarka. Dzieje się tak pewnie dlatego, że wywiad ma charakter przyjacielskiej rozmowy dwojga osób, które się znają, lubią i w wielu sprawach zgadzają - pisze Agnieszka Freus w Angorze.
Nie znajdziemy tutaj ataków na rozmówcę, napastliwości i podchodów - są za to pytania zadawane wprost, które skłaniają do otwartości i dobrze nastrajają rozmówcę, a gdy wydadzą się przesadzone, Ferency mówi: "Maja, kończymy". Nie ma tu anegdot, bo aktor ich nie znosi, są rozważania na temat natury życia człowieka: zwyczajnego i teatralnego. Nie ma też, niestety, zbyt wiele uśmiechu, bo aktor twierdzi, że po 60. i po zawale jest mu w tym świecie coraz trudniej, w dodatku uważał i nadal tak sądzi, że człowiek jest ze swej natury zły, a rozmowa o transcendencji jest tak naprawdę rozmową o nicości. Ale za chwilę dodaje: Kiedy mówię, że sednem świata jest zło, to jednocześnie wgłębi odczuwam wielką tęsknotę za śmiechem i za czymś jasnym.
Z "Nie i tak" dowiemy się, dlaczego Ferency nie poszedłby nigdy na Manifę ani na Paradę Równości, czym jest dla niego "męskość" (naprawdę nie wiem, co to jest męskość, ale wiem, że to jest coś fajnego), dlaczego podpisał list ludzi kultury "Teatr nie jest produktem, widz nie jest klientem" w obronie wolności wypowiedzi i teatru artystycznego; czemu nie podoba mu się, że w dzisiejszym świecie ludzie wycierają sobie usta słowem "prawda" i często w imię "prawdy" próbują załatwiać polityczne interesy. Dlaczego nie czuje się ofiarą systemu komunistycznego i PRL-u, czemu nie znosi nowoczesności i widoku współczesnej Warszawy, a tempo rozwoju technologii budzi w nim upiorne wizje. Za co Łomnicki przepraszał go na kolanach, po co mu chusteczka przed spektaklem i jak gra się kanalię. Interesujące.
**
NIE I TAK. ADAM FERENCY W ROZMOWIE Z MAJĄ JASZEWSKĄ. Wydawnictwo HELION, Gliwice 2017. Cena 39,90 zł.
