Artykuły

- Kontakt powinien być festiwalem dostępnym dla wszystkich i widocznym na ulicach. Jeśli ktoś w ten sposób wciągnie się w naszą historię, to być może wejdzie do teatru. A to jest dla nas ważne - rozmowa z Andrzejem Churskim, dyrektorem Teatru im. Horzycy w Toruniu, przed rozpoczynającym się jutro XXIV Międzynarodowym Festiwalem Teatralnym Kontakt.

Grzegorz Giedrys: W tym roku głównym hasłem festiwalu są relacje Wschodu z Zachodem. Kontakt mówi wprost - te dwa światy nie mogą żyć bez siebie, bo nieustannie z siebie czerpią.

Andrzej Churski [na zdjęciu]: Myśleliśmy nawet o debacie na temat relacji kulturowych między teatrem rosyjskojęzycznym i niemieckim z kilkoma zdaniami o sytuacji teatru polskiego, który zawsze z ogromnym zaciekawieniem patrzył i na Zachód, i na Wschód. Niezależnie od wieloletnich doświadczeń nadal moglibyśmy wiedzieć na ten temat znacznie więcej. W tym roku udało się zaczerpnąć z obu tych teatralnych oceanów zaledwie po kropelce.

Współpracujący z festiwalem Paweł Rudniew, który w zeszłym roku obejrzał w Rosji kilkaset spektakli, zarekomendował nam kilkadziesiąt. Z podobnym bogactwem mamy do czynienia na Zachodzie.

Te relacje Wschodu i Zachodu to zawsze była zasadnicza część tożsamości Kontaktu.

- To jest nadal dla nas bardzo ważne. W tym roku odchodzimy od koncepcji, sprzed dwóch lat. Próbowaliśmy wtedy przyglądać się światu dość szeroko i nie baliśmy się ryzyka, które jest z tym związane. Przyjechał do nas na przykład typowy amerykański teatr uniwersytecki. Powszechna jest opinia, że to nic dobrego, ale mało kto z krytyków to widział. Sięgaliśmy po różne tematy i myślę, że efektem był ciekawy opis świata. Dla pełnego obrazu brakowało jednak dobrej reprezentacji Rosji.

Dlaczego?

- Z kilku powodów. Mamy cały czas skomplikowane relacje, co może się skończyć tym, że ciężarówka z dekoracjami i sprzętem w porę nie przekroczy granicy. Śmiesznie to brzmi, ale takie są realia. Rosja nie jest też tania. W naszym tegorocznym programie są aż trzy, bardzo różne, spektakle z Rosji i jeden rosyjskojęzyczny z Rygi. Wśród polskich festiwali to wydarzenie unikatowe. Do Rosji wracamy świadomie. To świetny, bogaty problemowo i zróżnicowany artystycznie teatr. Ale ważna jest równowaga, są więc bardzo ciekawe spektakle ze Szwajcarii i Niemiec. I bardzo dobry z Polski oraz toruńskie poza konkursem.

W repertuarze znalazło się wiele wydarzeń tanecznych.

- To prawda. Język teatru ruchu jest komunikatywny i atrakcyjny. Specjalnie na otwarcie festiwalu Natalia Iwaniec przygotuje z aktorami naszego teatru pokaz Gaga - języka ruchu, którego twórcą jest Ohad Naharin. Wielkim wydarzeniem będzie, mam nadzieję, "Requiem dla L.", które wyreżyserował w les ballets C de la B słynny Alain Platel. Nieco wahałem się, czy zapraszać Belgów do Polski, bo całkiem niedawno pokazywali dwa przedstawienia na wrocławskim Dialogu. Platel sam się jednak do nas odezwał - w 1995 roku, kiedy zespół zdobywał rozgłos i renomę, zagrał w Toruniu. To był bodaj ich pierwszy występ na ważnym festiwalu. Zaprosiliśmy zatem ich najnowszy spektakl, którego premiera odbyła się w styczniu tego roku w Berlinie. Będzie też rodzaj żartu scenicznego na temat nowoczesnego tańca z Rosji.

W tym roku macie nieprawdopodobnie bogaty program imprez towarzyszących.

- To idea Pawła Paszty, naszego dyrektora artystycznego, który postanowił obudować festiwal mnóstwem wydarzeń o bardzo szerokim zakresie oddziaływania, żeby widownia, która do nas przychodzi, a także ta, która na festiwalu nie bywa, mogła znaleźć coś dla siebie. Dla mnie to jest przekonujące uzasadnienie, bo festiwal nie powinien być zamkniętym światem. Nie ma u nas lekkiego popularnego repertuaru, który chciałaby oglądać większość potencjalnych widzów, ale to też nie oznacza, że organizujemy wydarzenia tak wysoce wysublimowane, że w praktyce dla nikogo. Kontakt powinien być festiwalem dostępnym dla wszystkich i widocznym na ulicach. Jeśli ktoś w ten sposób wciągnie się w naszą historię, to być może wejdzie do teatru. A to jest dla nas ważne.