Artykuły

Jeśli chodzi o zarobki, pewne zjawiska w kulturze są niezmienne. To m.in. fakt, że w instytucjach prowadzonych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zarabia się więcej niż w samorządowych czy rozdźwięk między pensjami kierownictwa a szeregowych pracowników. Wciąż słychać też niezadowolenie z wysokości pensji.

Kilka ostatnich lat przyniosło podwyżki. Gdy porównać zestawienia sprzed kilku lat, widać wyraźnie, że pensje drgnęły, a w niektórych przypadkach skok wynosi nawet kilkaset złotych. Ale jak podkreślają związkowcy i pracownicy instytucji kultury, to wciąż mało w porównaniu do wieloletnich zaniedbań. I trudno się dziwić ich podejściu, skoro w niektórych muzeach samorządowych podwyżki nie było przez 8 lat (sic!).

Dlatego oczywiste jest, że w kilku placówkach już od dłuższego czasu trwa spór zbiorowy z dyrekcją, a co jakiś czas, np. podczas sesji sejmiku wojewódzkiego, albo przy okazji Nocy Muzeów - odbywają się protesty pracowników muzeów, bibliotek i filharmonii pod hasłem "Dziady Kultury". Domagają się oni m.in. 500 zł podwyżki na osobę. I trudno nie zauważyć, że dyskusje o pensjach pracowników kultury zbiegły się w czasie z owymi manifestacjami.

Wciąż widać wyraźnie różnicę w zarobkach pomiędzy pracownikami instytucji "narodowych", czyli tych prowadzonych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a osobami zatrudnionymi w placówkach samorządowych. Ale tu należy zwrócić uwagę na fakt, że w znacznym stopniu kształtowanie polityki wynagrodzeń leży w gestii dyrektorów muzeów, teatrów, filharmonii.

Problem w tym, że zawsze pieniędzy jest za mało, a jakiekolwiek stwierdzenie sugerujące, że gdzieś potrzebna jest "reforma zatrudnienia" natychmiast rodzi opór. To z kolei powoduje, że początkujący pracownicy dostają pensje dużo poniżej oczekiwań (np. 2100 zł brutto), i sprawia, że rotacja na stanowiskach pracowników kultury jest spora. Ba, może się okazać, że w niektórych działach muzealnych niedługo widoczna będzie spora "wyrwa pokoleniowa".

Mówią o tym wyniki audytów przeprowadzanych w instytucjach. Brak zrównoważonej polityki płacowej - zwłaszcza w czasach rozrostu rynku korporacyjnego - sprawić może, że już w niedalekiej przyszłości brakować będzie kompetentnych pracowników instytucji kultury. Praca dla idei coraz mniej przekonuje młode pokolenie. Wiele osób, które zaczynały swoje życie zawodowe w placówkach kulturalnych, dziś zasiliło szeregi firm outsourcingowych.

Dobrze zarabiają gwiazdy. Ale to pojedyncze przypadki, zaciemniające raczej prawdziwy obraz pracy w kulturze, bo np. stawki serialowe nijak się mają do zarobków w teatrach (np. 6.080 zł brutto dla aktora w Teatrze Ludowym).

**

Od kilku lat pracownicy muzeów, bibliotek i filharmonii w Małopolsce organizują protesty pod hasłem "Dziady Kultury". W niektórych instytucjach trwają też spory zbiorowe z dyrekcją

30 000 zł

Znany artysta z kilkuletnim stażem, biorący udział w wystawach w kraju i zagranicą. Suma za obraz, ale do podziału z galerzystami (50 proc.)

17 936 zł

Zarobki dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie. To kwota brutto, ustalona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

13 880 zł

To pensja dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru Groteska, w tym: 6800 pensja zasadnicza, 3000.Dodatki: funkcyjny, 1360 wysługa lat 20%, 2720 specjalny

12 076 zł

To pensja osoby piastującej stanowisko dyrektora Teatru Ludowego w Krakowie. Na zarobki składają się: pensja zasadnicza i dodatek funkcyjny

9 400 zł

To pensja osoby na stanowisku dyrektora Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie. Składa się na nią pensja zasadnicza i dodatek funkcyjny

6 304 zł

Dyrektor miejskiej placówki kulturalnej - wynagrodzenie zasadnicze: 3940 zł, dodatek za wieloletnią pracę: 788 zł, dodatek specjalny: 1576 zł

6 200 zł

Pensja (uśredniona) pracowników zatrudnionych na stanowisku kustosza (kuratora) w Muzeum Narodowym w Krakowie

4 911 zł

Pensja (uśredniona) pracowników zatrudnionych na stanowisku konserwatora dzieł sztuki w Muzeum Narodowym w Krakowie

4 540 zł

Dyrektor placówki kulturalnej w Nowym Sączu. Wynagrodzenie zasadnicze: 2824, wysługa lat: 310zł. Dodatki: motywacyjny 406,14, funkcyjny: 1000 zł

4 000

Muzyk estradowy z Nowego Sącza, gra koncerty i realizuje projekty muzyczne, część koncertów gra jednak charytatywnie

3 689.8 zł

To zarobki osób, zatrudnionych w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK) na stanowisku kuratora

3 300

Reżyser zatrudniany w ramach umowy etatowej przez Teatr Ludowy w Krakowie. To łączna kwota brutto wraz z wszystkimi dodatkami (np. wysługa lat)

3164 zł

Pracownik techniczny Teatru Groteska. Na pensję składają się: 2570 pensja zasadnicza, 80 dodatek wysokościowy, 514 wysługa lat - 20 proc.

3130 zł

Pracownik działu edukacji Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK). Nie ma żadnych dodatków. Praca w oparciu o umowę etatową

3118 zł

Pracownik administracji w jednym z krakowskich teatrów. Na pensję składają się: 2760 pensja zasadnicza, 358,80 wysługa lat -13 proc.

3 000 zł

Miesięczne zarobki wokalisty zespołu weselnego z Andrychowa. Jego 5-osobowy zespół obsługuje w sezonie cztery wesela tygodniowo

2 700 zł

To zarobki, na jakie liczyć może osoba na stanowisku biletera, zatrudniona w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (w skrócie MOCAK)

2 600 zł

DJ z kilkuletnim stażem. Gra w krakowskich klubach, a także na weselach. Stawka brutto, praca wykonywano w oparciu o umowę o dzieło

2 530.4 zł

Inspicjent w Teatrze Groteska w Krakowie. Na zarobki składają się: 2343 - pensja zasadnicza, 187,44 - wysługa lat (czyli 8 proc.)

6 500 Zł

Na taką pensję może liczyć Sylwia Brzozowicz, dyrektor Domu Kultury w Kętach od 2015 roku. Na jej zarobki składają się: -pensja zasadnicza w wysokości 4860 zł, dodatek funkcyjny wynoszący 1400 zł oraz tzw. wysługa lat - 240 zł. W swojej pracy odpowiada za przygotowanie oferty kulturalnej skierowanej do mieszkańców (spotkania, warsztaty, dyskusje).

2100 zł

To stawka, na jaką może liczyć nowo przyjęty pracownik merytoryczny Domu Kultury w Kętach

2 000 zł

Początkujący malarz, po studiach na krakowskiej ASP. Sprzedaje prace przez krakowskie galerie sztuki i na własną rękę

2 000 zł

Korektor współpracujący z m.in. sądeckimi drukarniami i wydawnictwami. Swoją pracę wykonuje w oparciu o umowę o dzieło

600 zł

Studentka malarstwa na krakowskiej ASP. To stawka za jeden obraz. Dochód jest nieregularny i zależy od tego, ile prac uda się sprzedać

20 zł

Praktykant w agencji reklamowej. Stawka za godzinę, a zarobki miesięczne w zależności od dyspozycyjności

13,70

Bileter w krakowskim Teatrze Groteska. Osoby na to stanowisko są zatrudniane w oparciu o umowę zlecenie. To stawka za godzinę brutto

O zł

Początkujący DJ. Gra w krakowskich klubach. Jego jedynym wynagrodzeniem są dwa darmowe drinki w ciągu wieczoru