Artykuły

W nocy z czwartku na piątek rozpocznie się żałoba narodowa i potrwa do soboty (do godz. 19.00). Jak w tym czasie będą funkcjonować stołeczne teatry?

"Odwołano spektakl (nie komediowy), na który długo czekałem, a żałoba kończyła się raptem godzinę później. Kino w tym czasie grało niezmieniony repertuar" - żali się niedoszły widz. Sprawdzamy, co warszawskie teatry planują zrobić podczas zaczynającej się jutro dwudniowej żałoby narodowej.

Zgodnie z prezydenckim rozporządzeniem w nocy z czwartku na piątek rozpocznie się żałoba narodowa po śmierci byłego premiera Jana Olszewskiego. Żałoba potrwa prawie dwie doby - cały piątek i sobotę do godz. 19. Będzie to 28. żałoba narodowa w historii Polski (od 1924 r.) i trzecia w ciągu ostatnich dwóch miesięcy - poprzednie obchodziliśmy po katastrofie górniczej, w której zginęło 12 Polaków (23 grudnia), i po zamachu na prezydenta Adamowicza (18-19 stycznia). "Odwołanie spektakli, koncertów i innych imprez kulturalnych wiąże się z tym, że artyści (oraz inne zawody bezpośrednio związane z kulturą) nie zarobią. Inni będą smutni, a my, artyści, będziemy smutni w dwójnasób" - napisał Konrad Imiela, dyrektor wrocławskiego Teatru Muzycznego "Capitol" w poście na Facebooku. Imiela argumentuje, że artyści, których zarobki w większości nie są stałe, tylko uzależnione od liczby występów, mogą z powodu żałoby stracić znaczną część dochodu. Jego zdaniem za odwołane w związku z żałobą narodową imprezy kulturalne artyści powinni otrzymać odszkodowania. "Taki mechanizm powinno utworzyć państwo" - postuluje Imiela. I dodaje, że teatr, sala koncertowa i inne instytucje artystyczne mogą służyć nie tylko rozrywce, ale i refleksji, zadumie czy przepracowaniu trudnych tematów. Dyrektor wrocławskiego teatru zapewnił, że jeśli tylko rozporządzenia nie nakażą bezwarunkowego odwołania spektakli, jego teatr będzie w tym tygodniu grał zgodnie z repertuarem, w okresie żałoby poprzedzając spektakle minutą ciszy.

Przeciwko odwoływaniu spektakli z powodu żałoby narodowej protestuje również krytyk teatralny Włodzimierz Neubart. "Co większe instytucje, odwołując dwa spektakle na dużej sali, tracą wpływy rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych" - napisał na swoim profilu Chochlik kulturalny. Zwrócił uwagę na komplikacje dla widzów, z których wielu szykowało się na odwołane spektakle od tygodni lub miesięcy. Komentujący - zarówno widzowie, jak i artyści - potwierdzają problem. "Odwołano spektakl (nie komediowy), na który długo czekałem, a żałoba kończyła się raptem godzinę później. Kino w tym czasie grało niezmieniony repertuar" - skarży się pan Tomasz. "Miałam śpiewać koncert dokładnie miesiąc temu, który został odwołany, i to samo w tym miesiącu - tylko tym razem aż trzy koncerty, w tym jednego dnia dwa" - dodaje pani Natalia.

Jak ustaliliśmy, choć informacja o zapowiedzianej na koniec tygodnia żałobie w wielu warszawskich teatrach wywołała poruszenie, większość z nich zdecydowała się nie odwoływać spektakli. Spokojni mogą być widzowie teatrów: Capitol, Polonia, 6.piętro, Studio Buffo, Kamienica, Rampa oraz Teatru Narodowego, Och-Teatru, Teatru Małego Widza, Teatru IMKA i Teatru Studio. Zaplanowanych na jutro koncertów nie odwołują również Filharmonia Narodowa (argumentując, że jest to koncert muzyki poważnej - Brahmsa) i Służewski Dom Kultury (koncert jazzowy).

Jutrzejsze spektakle odwołują za to Teatr Powszechny i Teatr Żydowski. Ten ostatni przesuwa również o godzinę rozpoczęcie spektaklu zaplanowanego na sobotę. Zmianę repertuaru szykuje też Teatr Syrena, w którym zaplanowana na jutro premiera została przełożona na poniedziałek.

W wielu warszawskich teatrach na trzy dni przed spektaklem sytuacja pozostawała niepewna. "Jeszcze nic nie wiadomo, proszę dzwonić później" - usłyszeliśmy we wtorkowy wieczór w aż siedmiu z nich. Wczoraj po południu ustaliliśmy, że spektakli nie odwołują teatry: Roma, Ateneum, Komedia i Polski. Teatr Kwadrat i Teatr Nowy wciąż nie potrafiły przekazać nam pewnych informacji, Teatr Scena Współczesna poinformował nas, że spektakli "raczej nie odwołuje". W wielu teatrach zapewniono nas, że spektakle poprzedzi minuta ciszy.

Z informacji na temat planowanej żałoby narodowej zamieszczonych na stronie Kancelarii Prezydenta RP nie wynika, by żałoba narzucała odwołanie wydarzeń kulturalnych. Wtorkowy komunikat mówi jedynie o uczczeniu pamięci Jana Olszewskiego przez publiczne radio, telewizję i nadawców koncesjonowanych oraz redakcje dzienników i czasopism, a także o opuszczeniu flag do połowy masztu.