Artykuły

W najbliższy piątek, 24 maja, w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim rozpocznie się Tydzień Białoruski organizowany w ramach cyklu Teatry Europy i Świata. Wydarzenie realizowane jest we współpracy z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.

"REWIZOR" (na zdjęciu)

Pewnego dnia spokój mieszkańców pewnego miasteczka na prowincji zostaje zburzony. Dociera bowiem do nich arcyniemiła wieść: do miasteczka zmierza rewizor ze stolicy, i to z arcypoważnymi instrukcjami. Urzędnicy są przestraszeni, z nerwów dostają czkawki i gorączkowo zaczynają ukrywać własne grzechy. Horodniczy ustawia do pionu całą czołówkę lokalnej władzy. Zarządca placówek medycznych kopniakami wygania pacjentów do domu, wizytator szkół wysiłkiem woli podnosi wskaźniki... Sędzia też ma dużo do zrobienia - problemy kradzieży, łapówkarstwa oraz bezczelnego nadużycia uprawnień zasługują na jego pilną uwagę. Ale czy oszustom uda się wybrnąć z tej kłopotliwej sytuacji?

Spektakl, który miał premierę w styczniu 2018 roku, jest laureatem białoruskiej V Narodowej Nagrody Teatralnej w trzech kategoriach: "Najlepszy spektakl dramatyczny", "Najlepsza reżyseria w teatrze dramatycznym" (Mikałaj Pinihin) oraz "Najlepsza rola męska w teatrze dramatycznym" (Viktar Manaje za rolę Horodniczego).

Narodowy Teatr Akademicki im. Janki Kupały

autor: Mikołaj Gogol

reżyseria - Mikałaj Pinihin

asystent reżysera - Dźmitryj Ciško

scenografia i kostiumy- Marijus Jacovskis

muzyka - Andrej Zubryč

choreografia - Maryna Filatava

przekład na "trasiankę" (specyficzna mieszanina języka białoruskiego i rosyjskiego) - Maryja Puškina

OBSADA: Viktar Manaje, Zoja Biełachvościk, Dzijana Kaminskaja, Raman Padalaka, Ihar Siho, Dźmitry Jesianievič, Ivan Kušniaruk, Anton Makucha, Siarhiej Čub, Pavieł Charłančuk-Južako, Mikałaj Kučyc, Pavieł Astravuch, Pavieł Paluć, Dźmitry Tumas, Kaciaryna Javorskaja, Viktoryja Čałytka, Volha Niafiodava, Hienadź Višniako, Kirył Zmuško, Andrej Saponienka, Jury Chiłaviec, Pavieł Astravuch, Pavieł Paluć, Taćciana Dzianisava

--

"SWOI?"

Twórcy Laboratorium Teatru Społecznego opisują swój spektakl hasztagami, które od razu wprowadzają w tematykę spektaklu, jak #traditionalvalues (tradycyjne wartości) #domesticviolence (przemoc domowa) #nothingunusual (nic niezwykłego) #ifhebeatsyouitmeanshelovesyou (jak bije to kocha) #itsherfault (to jej wina) - to ostatnie, odnosząc się do polskich kodów kulturowych możemy też przetłumaczyć - bo to zła kobieta była.

Według oficjalnych statystyk jedna na trzy Białorusinki doświadcza przemocy fizycznej, psychicznej lub ekonomicznej. Co roku jedna trzecia poważnych przestępstw na Białorusi to zabójstwa popełniane w rodzinie.

Co kryje się za tymi wskaźnikami? Co każdy z nas może zrobić, żeby zmienić tą sytuację? Czy możemy być pewni, że sami nie staniemy się ofiarami przemocy w związku? Jak Ty byś się zachował w przypadku przemocy domowej? Wezwałbyś policję? Jak rodzina i przyjaciele wspierają przemoc poprzez jej ignorowanie lub przemilczanie? Jak poradzić sobie z fizycznymi i psychicznymi obrażeniami ofiar przemocy?

Opowiedziane podczas spektaklu historie oparte są na wywiadach z kobietami, które doświadczyły przemocy domowej, mieszkały przez jakiś czas w schroniskach, dostały wsparcie rehabilitacyjne i zdołały bądź nie, ułożyć sobie życie po odejściu od sprawcy przemocy. Powiedzenie prawdy o przemocy w związku intymnym jest trudnym, ale istotnym krokiem na drodze do wyzdrowienia. Nasz spektakl nie tylko oddaje głos ofiarom, ale także stwarza przestrzeń do dyskusji.

Po spektaklu odbędzie się dyskusja z twórcami, przedstawicielami organizacji pozarządowej Radislava z Mińska zajmującej się działalnością na rzecz ofiar przemocy domowej oraz Centrum Praw Kobiet z Gdańska. Spotkanie poprowadzi dr Barbara Kijewska.

Laboratorium Teatru Społecznego

dramaturg: Lha Czykanas

reżyseria: Valentina Moroz

produkcja: Anna Kazakova

scenografia: Ekaterina Chudnaya

kostiumy: Andrey Chesnokov

wideo: Kacia Chekatouskaya

projekt graficzny: Nastya Stalmahova

OBSADA: Nastya Stalmahova, Kacia Chekatouskaya, Polina Pitkevich, Anna Lavnikovich, Irina Averina, Pavel Andreev, Artem Lobko.

--

"BETON" | spektakl teatru tańca

Tysiące mil nadziei na ucieczkę przed miłością lub przed jej brakiem

Poszukiwanie zbawienia w tym, przed czym uciekamy

Beznadziejne podobieństwo do bohaterów starogreckiego mitu o Orfeuszu i Eurydyce.

Spotkanie z samotnością, która mieści się w jednolitym gigantycznym absolucie chłodu i bezduszności - betonie.

Autor spektaklu wyjaśnia że w BETONIE połączył dwie opowieści. Z jednej strony mit Orfeusza i Eurydyki, gdzie Orfeusz nie może bez niej żyć, więc schodzi za nią do Hadesu, ale ponieważ nie może się powstrzymać, żeby na nią nie spojrzeć, traci ją na zawsze, a wtedy wyrzeka się także innych kobiet. Z drugiej strony przygląda się współczesności, z tysiącem stron randkowych i natłokiem możliwości szukania partnera. Dziś dozwolone jest wzięcie rozwodu po raz setny. Bardzo niewielu spotyka dziś swoje drugie połowy i żyje razem w wierności i oddaniu. Dziś można zmieniać partnerów z byle powodu. Ten spektakl pokazuje przeciwieństwa, od mitu o całkowitej monogamii do współczesności, gdzie miłości już się nie docenia - dodaje autor.

Republikański Teatr Dramaturgii Białoruskiej

autor pomysłu i reżyser: Eugene Korniag

scenografia: Taćciana Nersisian

muzyka: Mikita Załatar

światło: Eugene Korniag

OBSADA: Maksim Brahiniec, Wieranika Busłajewa, Grażyna Bykawa, Dzmitry Dawidowicz, Illa Jasinski, Arciom Kureń, Andriej Nowik, Ludmiła Sidarkiewicz, Hanna Siemianiaka, Maryna Zdarankowa

--

"KRUCJATA DZIECIĘCA"

Sugestywny projekt teatralny, na podstawie sztuki Andreja Iwanowa o tym samym tytule, który językiem karnawału opowiada mroczną średniowieczną historię. Do wymierającej z głody francuskiej wioski przychodzi chłopiec-prorok. Wzywa wszystkie dzieci by stanęły pod sztandarami nowej Krucjaty, która zbawi świat chrześcijański. Tak, proste życie pobożnych chłopów przewraca się do góry nogami. Wszystko okazuje się nie tym, czym się wydawało - więzy rodzinne i więzy miłości, dziecięce zabawy, nienawiść, zemsta i nawet sam Bóg - to wszystko zostaje wciągnięte do ohydnego, makabrycznego tańca. Stopniowo, to współczesne misterium przekształca się w hipnotyczny rytuał, z pogranicza religijnej ekstazy, poruszający aktualne dla naszego czasu problemy.

Spektakle reżysera Jury Dziwakou-Dušewskiego to ważny, nowy głos w białoruskim teatrze. Pracuje zarówno w teatrach instytucjonalnych, jak poza instytucjami. W 2017 roku w Teatrze im. Janka Kupały w Mińsku zrealizował spektakl "Woyzeck" według Karla Georga Büchnera, który cieszył się ogromna popularnością. Założył własne studio teatralne Laboratory Figures Oscar Schlemmer w Mogilewie. Pracuje ze swoją żoną Tatianą, która jako malarka i dizajnerka ma wpływ na język wizualny jego spektakli, plastyczną ekspresję i ironię.

Centrum Wizualnej i Teatralnej Sztuki ART Corporation

reżyseria: Jura Dziwakou-Dušewskij

występują: Vieranika Busłajeva, Maryna Dziemidčyk-Zdarankova, Iłla Jasinski, Źmicier Davidovič

muzyka: Eryk Orłov-Szimkus

spektakl w języku rosyjskim z napisami w języku polskim

--

DLACZEGO LUDZIE SIĘ STARZEJĄ?

Dawno, dawno temu nasi przodkowie nie mieli zmartwień i zawsze byli młodzi. Ale pewnego razu wszystko się zmieniło. Od tej pory starzejemy się i chorujemy. Dlaczego tak się stało? Może dlatego, że za dobro ludzie zaczęli odpłacać złem? Dlatego, że w każdym innym widzimy wroga? Czemu nie umiemy przyjąć, że zgoda buduje a niezgoda rujnuje? Nie myślimy nawet, że życie przemija niepostrzeżenie, kiedy z naszych serc znika dobro i życzliwość.

Spektakl był prezentowany na VI Międzynarodowym Festiwalu Teatru Lalek i Animacji Filmowych dla Dorosłych - Lalka też Człowiek, w Warszawie w 2011 roku.

Białoruski Państwowy Teatr Lalek to najstarszy teatr lalek na Białorusi, istnieje od 1938 roku. Jego spektakle przyciągają widzów swoim świeżym i zaskakującym spojrzeniem na klasyczne i współczesne dzieła literackie. Słynie z dobrej reżyserii, ciekawej scenografii, wysokiego poziomu gry aktorskiej i intrygującej muzyki. Wielokrotnie zdobywał nagrody na festiwalach teatralnych w całej Europie.

Spektakl w języku białoruskim z wprowadzeniem w języku polskim

Białoruski Państwowy Teatr Lalek z Mińska

autor sztuki: Anatoly Vertinsky

reżyseria: Aleksiej Leliawskij

scenografia: Tatiana Nersisyan

muzyka: Leonid Pavlenok ("Nagual")

OBSADA: Vladimir Gramovich, Timur Muratov, Dmitry Rachkovski, Svetlana Timohina, Aleksandr Vasko

***

PROGRAM TYGODNIA BIAŁORUSKIEGO

24 maja

18.00 MONSTERY |Aliaksandr Sasza Kanavalau | wernisaż wystawy (wstęp wolny, wystawa czynna 25 maja - 1 czerwca w godz. 14:00 - 19:00)

19.00 REWIZOR, reż. Mikałaj Pinihin, Narodowy Teatr Akademicki im. Janki Kupały |spektakl

-

25 maja

17.00 MOTANKI - magiczne lalki dobrych życzeń |warsztaty dla dorosłych

19:00 LUBOW - MIŁOŚĆ PO ROSYJSKU| film dokumentalny w IKM (wstęp wolny)

-

26 maja

17:30 MADE IN BY| film dokumentalny w IKM (wstęp wolny)

19:00 SWOI?, Laboratorium Teatru Społecznego| spektakl dokumentalny i debata o przemocy domowej

-

27 maja

18:00 SUMMA, reż. Andrej Kuciła || film dokumentalny w IKM (wstęp wolny)

-

28 maja

19.00 BELARUS 4'33, Tania Arcimovich & Anton Sarokin | multimedialna instalacja performatywna

-

29 maja

18:00 ŻYWIE BIEŁARUŚ! |film w GTS (wstęp wolny)

-

30 maja

19.00 BETON, Republikański Teatr Dramaturgii Białoruskiej |spektakl teatru tańca

-

31 maja

19.00 KRUCJATA DZIECIĘCA, reżyseria: Jura Dziwakou-Dušewskij, ART Corporation - Centrum Sztuki Wizualnej i Teatralnej

-

1 czerwca

11:30 MOTANKI - magiczne lalki dobrych życzeń |warsztaty dla dzieci

13.00 i 17.00 DLACZEGO LUDZIE SIĘ STARZEJĄ? reż. Aleksiej Leliawskij |spektakl dla dzieci