Artykuły

Mamy musical proszą państwa! Już nie pół, nie ćwierć, nie patriotyczną śpiewogrą lub pastorałką, ale klasyczny musical. Co prawda nie "made in USA", ale "made in Hungary". "Strych" z librettem Dusana Szievanovity i Petera Horwatha i muzyką Gabora Pressera przybywa do nas z Egeru nie musi się wcale tego wstydzić.

Myślę, że ten musical bardzo nam się teraz przyda. Któż nie ma ochoty na chwilę pełnego relaksu, wytchnienia, zabawy i autentycznego wzruszenia? Reżyser węgierski Laszlo Gali, wspierany w ostatecznym kształcie spektaklu przez Andrzeja Rozhina, umiał wyważyć wszystkie te elementy, tak aby nie było ani za śmiesznie ani za łzawo.. Raz tak, raz tak - to sumie to sam raz.

Jest więc strych. Scenografia Petera Kastnera, zachowując poetykę rupieciarni, śmiało strzela ku gwiazdom, skąd przybywają zabłąkane duchy. Dzięki tej scenerii łatwo uwierzyć, że znajdujemy się w miejscu "gdzie niebo łączy się z ziemią".

Cytat jest poetycki, ale taki właśnie jest cały tekst, który dzięki profesjonalnemu przekładowi Jerzego Szpyry przyjmujemy gładko jak swój. Całość jest czymś, pomiędzy bajką, fantastyką naukową, a opowieścią z gatunku "fantasy". Prosta historia, nie pozbawiona słabszych punktów - szczególnie- w drugim akcie, ale nie o to przecież chodzi. Najważniejsza jest przecież muzyka i piosenki - jedno i drugie naprawdę pełne uroku.

Aktorzy wiedzą, że to już nie folklor jak we "Lwowie" ani kabaret, jak w "Plajcie", że tu trzeba śpiewać serio, całym sobą, z serca i duszy.

I tak właśnie śpiewają. Po prostu ładnie. Miękki, cieplutki tenor Roberta Łuchniaka - cybernetyk Bajtek - jego lekko swingujący styl śpiewania, to coś czego chce się słuchać. Sopran Joanny Tomasik - Smyka - takie żywe srebro całego spektaklu jest wręcz kosmiczny. Chrypa Pawła Sanakiewicza, kapitalnego ciecia - można go jeść łyżkami -- na miarę Wysockiego. Każdy z wykonawców ma szansę pokazać swoje atuty. Z wdziękiem i swobodą obnosi pożyczone kilogramy i odpowiednio wielkie serce. Anna Świetlicka - Mamcia (obsada premierowa). Dziewczęca świeżość i wrażliwość emanuje z Anny Milczarczyk-Nutki (jak wyżej). Wagę ciężka z godnością i poczuciem humoru reprezentuje wśród duchów kąt Osiłek, czyli Maciej Polaski. Do całego tego towarzystwa ludzi i zjaw bardzo umiejętnie podłącza się robot Robinson (najlepszy z kostiumów Ewy Żylińskiej), w środku którego zaszył się Marek Fabian. Żeby zachwytów nie było za wiele, przyznam, że mniej bawiło mnie demoniczne ucharakteryzowanie ósmego krasnala - Marek Milczarczyk - na coś w rodzaju 41 rozbójnika i trochę za dużo kabotynizinu w bajkowym księciu - Witold Kopeć.

Za stosunkowo najsłabszy element spektaklu uważam sztampową miejscami choreografię Doroty Furman, współpracującej sidle z kabarecikiem Olgi Lipińskiej, o czym nic nie powinno publiczności przypominać, a przypomina. Ale, sądząc po brawach widowni i to się podobało.

"Strych" można nazwać musicalem kameralnym. Jeżeli ktoś roi sobie w wyobraźni spektakl w stylu hollywoodzko-broadwayowskim z dziesiątkami statystów, tancerzy i gromadami chórów, niech zostanie raczej w domu. Jest to musical w sam raz na nasze warunki i możliwości zespołu - wcale zaniżone. Nie jest to może "Skrzypek na dachu", ale rzecz bezpretensjonalna (jeśli nie liczyć nadmiaru dymów i światełek), ładnie obmyślona, zrealizowana i zagrana.

A to naprawdę dużo.