Artykuły

Własnie dobiega końca moja pierwsza kadencja na stanowisku dyrektora słupskiego teatru. Ponad trzy lata spędzone tutaj okazały się jednymi z najbardziej twórczych i kreatywnych w moim życiu - pisze Dominik Nowak, dyrektor naczelny i artystyczny Nowego Teatru w Słupsku.

Początek mojej działalności w Nowym Teatrze im. Witkacego pełen był wątpliwości i niewiadomych - zarówno po mojej, jak i osób, które tu spotkałem, stronie. Trudną i wymagającą poświęceń drogę starałem się przejść z zachowaniem uczciwości i poszanowania wspólnego dobra, jakim jest publiczny teatr. Nie wszystko z pewnością w tej wędrówce się udało. Mam jednak nadzieję, że podsumowanie tej kadencji można uznać za rzetelnie wykonaną pracę. Z ogromną wdzięcznością i satysfakcją podpisałem niedawno kontrakt przedłużający moją obecność w Słupsku na kolejną, trzyletnią kadencję.

Pierwszego stycznia 2016 roku zostałem liderem zespołu posiadającego olbrzymi potencjał i etos pracy, postawionego jednak w niezwykle trudnych okolicznościach organizacyjnych i finansowych. Rok 2016 rozpoczynaliśmy z wielką nadzieją, ale w ponurych nastrojach. Teatr był zadłużony i nie posiadał swojej infrastruktury, a ta która istniała była w opłakanym stanie. Po kilku miesiącach zepsuł się samochód osobowo-dostawczy pozbawiając nas jedynego środka transportu. Teatr wykazywał aktywność korespondującą z posiadaną dotacją podmiotową (najniższą wśród wszystkich teatrów dramatycznych w kraju), nie prowadził jakiejkolwiek działalności edukacyjnej czy pozarepertuarowej. Blisko połowa eksploatacji spektakli odbywała się na zasadzie komercyjnych pokazów lekturowych poza Słupskiem. Teatr grał głównie repertuar użytkowy a instytucja nie była rozpoznawalna na artystycznej mapie Polski. Istnienie bądź forma funkcjonowania Nowego Teatru wydawała się być zagrożona.

W ciągu trzech lat dzięki racjonalizacji kosztów, pozyskiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania oraz zwiększeniu aktywności instytucji udało nam się osiągnąć stabilność finansową i organizacyjną. Proces ten nie mógłby się odbyć bez olbrzymiego i solidarnego wysiłku całego zespołu. W oparciu o dotację MKiDN (z wkładem własnym Miasta Słupsk) udało nam się zakupić wyposażenie małej sceny, które konsekwentnie jest rozbudowywane. Zepsuty samochód został zamieniony na nowy przy wsparciu słupskiego ratusza i sponsora prywatnego. Miasto pomogło nam w zniwelowaniu zadłużenia wpisanego do budżetu teatru. Wyremontowaliśmy Małą Scenę, zmieniliśmy identyfikację graficzną teatru, działamy w przestrzeni miejskiej, jeździmy na festiwale, dostajemy nagrody, każdego roku otrzymujemy kilkadziesiąt recenzji, jesteśmy doceniani w rankingach. Rozszerzyliśmy profil teatru o spektakle progresywne, pozyskaliśmy nową grupę odbiorców, eksplorujemy i budujemy lokalną tożsamość miasta, prowadzimy szeroką działalność edukacyjną i okołoteatralną, realizujemy projekty, pokazujemy się w kraju i za granicą. O Nowym Teatrze się mówi.

Przepaść między aktywnością teatru sprzed trzech lat a obecną jest olbrzymia. W 2015 roku instytucja zagrała 154 razy, z czego blisko połowa to były spektakle lekturowe grane komercyjnie poza siedzibą. Począwszy od 2016 roku wskaźniki systematycznie rosły, żeby w 2018 osiągnąć rekordową dla Nowego Teatru im. Witkacego w Słupsku ilość zagranych 243 spektakli. Warto również zwrócić uwagę, że spektakle grane poza siedzibą często prezentowane są w ramach festiwali, przeglądów czy imprez (w kraju i za granicą), dających prestiż oraz promocję teatrowi i miastu. W 2018 roku teatr w Słupsku odwiedziło 24 tysiące osób (co razem z widzami spektakli wyjazdowych daje imponującą ilość 70 tysięcy wydanych biletów). Dodatkowo teatr co roku realizuje kilkanaście projektów edukacyjnych, społecznych, działa w przestrzeni miejskiej, wychodzi ze swoją aktywnością poza budynek instytucji, buduje swoją markę i kształci przyszłych odbiorców sztuki.

Stabilność finansowa i organizacyjna instytucji pozwala na niewielkie, ale systematyczne polepszanie warunków zatrudnienia jej pracowników. Pozwala też na obsługę i realizację przedsięwzięć wykraczających poza zwyczajową działalność Nowego Teatru. Wyprzedzając swoje deklaracje z konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora słupskiej jednostki sprzed trzech lat oraz w oparciu o pomoc miasta, udało nam się w ubiegłym roku powołać festiwal teatralny "Scena wolności". Wydarzenie zorganizowane z okazji obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości staje się cykliczną imprezą prezentującą współczesny teatr dotykający problemów społecznych otaczającej nas rzeczywistości. Przedsięwzięcie podniosło rangę instytucji oraz wprowadziło nas w ogólnopolski obieg imprez teatralnych. Kolejna edycja festiwalu jest już w realizacji - odbędzie się w październiku 2019 roku i będzie dotyczyć idiomu "transformacja" w 30. rocznicę przemian ustrojowych Polski i tej części Europy.

Największym jednak wydarzeniem mijającej kadencji było pozyskanie środków i rozpoczęcie budowy siedziby Nowego Teatru. W miejscu jedynej należącej do nas nieruchomości (warsztat/magazyn) powstaje Centrum Inicjatyw Społecznych i Artystycznych. Inwestycja realizowana jest w ramach projektu "Łamiemy bariery, łączymy pokolenia - rewitalizacja Obszaru Podgrodzia, Starego Miasta i Śródmieścia Miasta Słupska", finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Budynek będzie posiadał scenę z widownią na 250 miejsc, sale prób i sale warsztatowe, foyer z kawiarnią, pełne zaplecze techniczne, biurowe oraz pokoje aktorskie z tarasami na dachu. Inwestycja zostanie oddana do użytku wraz z rozpoczęciem sezonu artystycznego 2020/2021. Inwestycja raz na zawsze rozwiąże problem współdzielenia jednego budynku przez dwie instytucje (Nowy Teatr i Filharmonię Sinfonia Baltica) o diametralnie odmiennej specyfice, potrzebach i trybie pracy. Nowa siedziba pozwoli teatrowi i filharmonii w sposób płynny prowadzić swoją działalność oraz zapewni mieszkańcom miasta ofertę kulturalną dostępną regularnie i w optymalnych warunkach a miasto zyska reprezentacyjny i nowoczesny obiekt. Po 15 latach działalności Nowy Teatr zyska wreszcie swoja własną siedzibę!

Ostatni miesiąc mojej pierwszej kadencji przyniósł jeszcze jedną wspaniałą wiadomość. Na początku sierpnia 2019 roku nasz spektakl "Kupiec wenecki" zwyciężył w prestiżowym konkursie Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku. Zdobyliśmy Złotego Yoricka! Sukces ten prasa okrzyknęła największym osiągnięciem artystycznym teatru w całej jego 15-letniej historii. Przed nami kolejne trzy lata. Okres zmian, wyzwań i nadziei związanych ze zmieniającą się rzeczywistością Nowego Teatru im. Witkacego w Słupsku. Mam nadzieję, że będziecie Państwo z nami. Do zobaczenia w teatrze!

Dominik Nowak

dyrektor naczelny i artystyczny