130-lecie festiwalu w Bayreuth
13 sierpnia 1876 roku o godz. 17.00 premiera "Złota Renu" otworzyła wymarzony teatr Ryszarda Wagnera. W ciągu czterech kolejnych wieczorów zaprezentowano pełną tetralogię "Pierścień Nibelunga", który właśnie w Bayreuth miał swoją prapremierę - pisze Adam Czopek w Naszym Dzienniku.
Wagner [na zdjęciu] przez całe życie marzył o wybudowaniu własnego teatru, w którym wystawiane będą jedynie jego monumentalne dzieła. Pierwotnie zamierzano wybudować go w Monachium, jednak sieć intryg kamaryli zniweczyła te plany. Rozgoryczony kompozytor przyjął zaproszenie od niewielkiego frankońskiego miasteczka Bayreuth. Pomyślnie zakończone rozmowy z gminą skłoniły Wagnera do podjęcia decyzji budowy teatru w tym właśnie miasteczku. 22 maja 1872 roku, w 50. rocznicę urodzin Wagnera, wmurowano kamień węgielny pod zaprojektowany przez niego gmach teatru. Towarzyszyło temu wydarzeniu wykonanie IX Symfonii Beethovena, która do dzisiaj jest jedynym dziełem innego kompozytora niż Wagner wykonywanym w tym miejscu.
Prosta widownia, na blisko 2000 miejsc, o układzie rzymskiego amfiteatru bez żadnych bocznych lóż, z nisko usytuowanym kanałem orkiestrowym przykrytym od strony widowni specjalnym dachem (to oryginalny pomysł Wagnera) szybko zyskała sławę miejsca o fantastycznej akustyce. O tym, by tutaj zasiąść, marzą od 130 lat wszyscy miłośnicy twórczości Wagnera. Niestety, marzenie jest wyjątkowo trudne do zrealizowania, karty wstępu wyprzedawane są z kilkuletnim wyprzedzeniem. Trudno się temu dziwić, bo wrażenia, które się stąd wynosi, nie dają się z niczym porównać. Festiwal Wagnerowski w Bayreuth to wspaniałe tradycje i niepowtarzalna atmosfera wielkiego muzycznego święta tworzona przez największych artystów. Tomasz Mann nazwał to miejsce muzycznym Lourdes Europy.
Data 13 sierpnia 1876 roku jest zarazem dniem rozpoczęcia pierwszego festiwalu, który trwał do końca miesiąca i miał w programie wyłącznie "Pierścień Nibelunga". Sukces był ogromny! W świat poszły opinie o narodzinach nowej sztuki, a w festiwalowej kasie doliczono się deficytu w wysokości 250 tysięcy marek. Sumy na owe czasy astronomicznej! Klęska finansowa na tyle ostudziła zapał Wagnera, że drugi festiwal odbył się dopiero po 6 latach, w 1882 roku. Okazją ku temu była prapremiera "Parsifala", który z woli jego twórcy przez pierwszych 30 lat miał być wystawiany wyłącznie na scenie Festspielhausu. Rok po premierze "Parsifala" Wagner nagle umiera w Wenecji, a ster rządów przejmuje jego żona Cosima, pracowicie zabiegająca przez następne 23 lata o popularyzację twórczości męża i budowanie renomy festiwalu. To ona wprowadziła na scenę kolejne dzieła Ryszarda, dbając jednocześnie o to, by wykonywali je tylko najwięksi artyści. Cosima sprawiła, że festiwal stał się rodzinnym dobrem Wagnerów kierowanym przez kolejne ich pokolenia. Od 1967 roku festiwalem kieruje żelazną ręką Wolfgang Wagner, wnuk Ryszarda.
Każdego festiwalowego dnia ok. godz. 15.00 rozpoczyna się misterium. Z minuty na minutę przed Festspielhausem gęstnieje tłum elegancko ubranych szczęśliwców, którym udało się zdobyć upragnione karty wstępu, a te nigdy do tanich nie należały.
Wreszcie kilka minut przed godz 16.00 z zewnętrznego balkonu rozlega się trzykrotnie zagrany przez trąbki i puzony motyw muzyczny prezentowanego tego dnia dzieła. To sygnał dla publiczności, że pora wejść na widownię. Przyznać trzeba, że festiwalowa publiczność jest wyjątkowa. Słucha w całkowitym skupieniu i ciszy, siedząc przez kilka godzin na twardych i niewygodnych fotelach. A przecież dramaty Wagnera są wyjątkowo długie: "Zmierzch bogów" trwa blisko 5 godzin, "Parsifal" i "Śpiewacy norymberscy" są niewiele krótsze.
Tegoroczny 95. Festiwal Wagnerowski rozpoczął się tradycyjnie 25 lipca przedstawieniem "Holendra tułacza". Jednak najważniejszym jego wydarzeniem jest nowa inscenizacja "Pierścienia Nibelunga" wyreżyserowana przez Tanckreda Dorsta i prowadzona batutą Christiana Thielemanna. O czym będą mogli Państwo przeczytać na początku września.
