Halka w hotelu
"Halka" Stanisława Moniuszki w reż. Mariusza Trelińskiego w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej w Warszawie, koprodukcja z Theater an der Wien we Wiedniu. Pisze Mirosław Winiarczyk w tygodniku Idziemy.
Mariusz Treliński przeniósł akcję "Halki" Stanisława Moniuszki z Podhala II poł. XIX w. do PRL, w lata 70. Wydarzenia rozgrywają się w hotelu "Kasprowy" w Zakopanem, gdzie bawiła się ówczesna elita, mieszanka urzędników partyjnych i państwowych oraz zamożnych dorobkiewiczów. Takie towarzystwo zastępuje feudalną i góralską społeczność z opery Moniuszki. Nasz wybitny kompozytor swoim utworem apelował, jak wielu przedstawicieli ówczesnych elit, o traktowanie warstw niższych jako części polskiej wspólnoty narodowej, z wszystkimi prawami.
W nowej inscenizacji Halka jest pokojówką w hotelu, w którym dorobkiewicz Stolnik wydaje córkę Zosię za bogatego Janusza, niedawnego kochanka Halki. Z kolei Halkę nieodwzajemnionym uczuciem darzy Jontek. Podczas wesela, zainscenizowanego na scenie obrotowej, podchmieleni goście w rytm pięknej muzyki Moniuszki odgrywają sceny rodem z nowobogackich imprez w PRL. Sprawia to czasem wrażenie karykatury, np. słynny mazur z pierwszego aktu ukazany został niemal jak dyskotekowe szaleństwo. W takim klimacie obyczajowym dopełnia się tragiczny los Halki, niczym w antycznym lub Szekspirowskim dramacie. Reżyser zdaje się sugerować, że od czasów premiery "Halki" niewiele się zmieniło, a układy feudalne zostały zastąpione przez tzw. klasowe. Świadczy o tym wiele epizodów, w tym scena, w której personel hotelu w obronie Halki szykuje się do pewnego rodzaju buntu (przeczucie Solidarności?). Taka interpretacja wydaje mi się grubą przesadą.
Przedstawienie w Teatrze Wielkim zostało przeniesione z opery wiedeńskiej, gdzie w grudniu staraniem wybitnego polskiego śpiewaka Piotra Beczały odbyła się premiera dzieła Moniuszki. W Warszawie Beczała w roli Jontka wystąpił w trzech pierwszych spektaklach.
