Artykuły

Skazany na dwa lata za oszustwa i wyłudzenia Rafał Gaweł, współzałożyciel białostockiego Teatru TrzyRzecze i Ośrodka Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych, otrzymał azyl w Norwegii.

Na początku 2019 r. Sąd Apelacyjny w Białymstoku - łagodząc wcześniejszy wyrok niższej instancji o połowę - skazał go prawomocnie na dwa lata więzienia.

Akt oskarżenia zawierał kilkanaście zarzutów, dotyczących m.in. oszustw na ponad 300 tys. zł i ukrywania majątku przed komornikiem. Poszkodowanymi są jeden z banków oraz Fundacja Batorego. Gaweł miał wykorzystywać do prywatnych celów fundusze, które pozyskiwał na działalność założonych przez siebie instytucji.

Sędzia w uzasadnieniu mówiła o tym, że „uczynił on z wyłudzania pożyczek i dotacji sposób na wygodne życie. Co jest tym bardziej bolesne, że podważa zaufanie do innych inicjatyw obywatelskich, których funkcjonowanie opiera się na dotacjach i darowiznach”.
Gaweł: Mści się na mnie prokuratura

Gaweł od początku nie przyznawał się do winy i twierdził, że został skazany w "niesprawiedliwym procesie, na podstawie sfabrykowanych dowodów". Wskutek cofnięcia przez państwo dotacji wpadł w długi, lecz nie dano mu szansy ich spłacić, a zamiast tego postanowiono przykładnie posłać go za kraty.

Przedstawiciele Ośrodka składali dziesiątki zawiadomień do prokuratur o popełnianiu czynów rasistowskich i ksenofobicznych. To, zdaniem Gawła, nie podobało się kierownictwu Ministerstwa Sprawiedliwości. Stwierdził, że śledztwo i proces przeciwko niemu to zemsta prokuratury za nagłośnienie „swastyki jako hinduskiego symbolu szczęścia” (tak uzasadnił odmowę wszczęcia postępowania białostocki prokurator, a jego zwierzchnik stracił za to stanowisko).

Trzy dni po ogłoszeniu wyroku Gaweł przekroczył granicę z Norwegią – bez paszportu, który mu w związku ze sprawą zatrzymano. Towarzyszyły mu żona i dwuletnia córka.

W Norwegii złożył wniosek o azyl polityczny. W pierwszej instancji urząd imigracyjny go odrzucił, ale przed tygodniem, rozpatrując apelację, zapadła druga, korzystna dla Gawła decyzja.

- Dokumentacja była tak obszerna, a wyjaśnienie skarżącego tak przekonujące, że trybunał uznał, że przysługuje mu ochrona - mówi cytowana przez norweską gazetę „Verdens Gang” Marianne Granlund z urzędu, który rozpatrywał odwołanie Polaka.

Na mocy podjętej decyzji wraz z rodziną ma on prawo do pobytu w Norwegii przez rok. Zgoda może zostać przedłużona. Gaweł i członkowie jego rodziny będą mieli szansę na uzyskanie tam stałego pobytu oraz podjęcie pracy.
Pierwszy taki przypadek w Norwegii od 30 lat

„Państwo norweskie – wyjaśniał Gaweł - oparło swoją decyzję o przyznaniu mi azylu na trzech filarach:

- braku możliwości przeprowadzenia sprawiedliwego i rzetelnego procesu, w związku ze zniszczeniem trójpodziału władzy przez polski rząd i upolitycznieniem sądów;

- braku reakcji państwa polskiego na działalność skrajnie prawicowych i faszyzujących bojówek i organizacji, które bezkarnie stosują przemoc wobec przeciwników politycznych;

- realnych i udokumentowanych prześladowaniach wobec mnie ze strony członków polskiego rządu oraz organów ścigania, które znalazły odzwierciedlenie w moich czterech skargach przyjętych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka".

Gaweł napisał na Facebooku, że jest pierwszym obywatelem Polski od ponad 30 lat, jaki uzyskał azyl polityczny w Królestwie Norwegii.

Wydaje się, że może to stać się nową normą. We wrześniu Holandia zdecydowała, że zawiesza (w oczekiwaniu na opinię Trybunału Sprawiedliwości UE) wydawanie Polsce wszystkich obywateli podejrzanych lub skazanych za przestępstwo, ponieważ „polskie sądy nie są już niezależne od polskiego rządu i parlamentu".

Po wyjeździe Gawła z kraju Polska wystawiła za nim międzynarodowy list gończy i wystąpiła do Norwegii o jego aresztowanie i ekstradycję. Wciąż figuruje on jako poszukiwany w policyjnej bazie danych.