Artykuły

Mamy za niski poziom wydatków na kulturę. A projektowany na tę sferę budżet znów jest nierozwojowy i niekulturotwórczy. Niecałe 24 mln ma wydać w tym roku Szczecin na kulturę. To zaledwie 1,87 proc. budżetu miasta i mniej niż w roku minionym (było 2,01 proc.).

Miejskie wydatki na kulturę w ostatnich latach to ok. 2 proc. budżetu, podczas gdy inne miasta wydają na nią zwykle 3-4 proc. Jesteśmy daleko za Poznaniem, który przeznaczy na podległe mu instytucje kultury 4,54 proc. z budżetu, ale też za Bydgoszczą (2,8 proc.) i Koszalinem (6,1 proc.).

W liczbach bezwzględnych te porównania także są wymowne: Poznań w 2007 roku wyda na przeżycia duchowe 57,8 mln zł, a cztery razy mniejszy od Szczecina Koszalin 19,5 mln.. Oczywiście, przekłada się to na wysokość dotacji, a tym samym warunki pracy instytucji kulturalnych. Szczeciński Teatr Współczesny ma w budżecie zarezerwowaną dotację 4 mln, jego odpowiednik w Poznaniu, Teatr Polski 5,24 mln zł. W przypadku scen lalkowych, które w wybranych przez nas do porównania miast są dwie, Teatr Animacji w Poznaniu dostanie 2,93 mln, a szczecińska Pleciuga 2,2 mln.

Miejski budżet kulturalny jest budżetem przetrwania, który nie pozwoli zginąć, ale też nie da się rozwinąć.

Tymczasem w mieście bardzo trudno pozyskać fundusze od sponsorów (bo niestety prawie ich nie ma), a by sięgnąć po fundusze unijne trzeba spełnić szereg warunków. Przede wszystkim dany teatr czy dom kultury musi mieć tzw. wkład własny i odwagę. Np. Dom Kultury Słowianin czeka na refundację 11,5 tys. zł za ubiegłoroczną Bluesadę. Dyrektorzy placówek kulturalnych z tymi swoimi bieda-budżetami decydują się najwyżej na jeden unijny projekt w roku.

Czym to wszystko skutkuje? Próśb o dofinansowanie wydatków nieujętych w projekcie budżetu miasta Wydział Kultury uzbierał już na ponad 2 mln zł. Np. Miejska Biblioteka Publiczna (35 filii, ponad 45 tys. czytelników, 782 tys. wypożyczeń w ubiegłym roku) stara się o dotację na zakup nowych książek, bo wg projektu budżetowego zostanie na nie 100 tys. zł.

Skoro nie ma na wydatki bieżące, to co mówić o tzw. bazie. Instytucje kulturalne Szczecina "od zawsze" gnieżdżą się w zaadaptowanych budynkach, a po wojnie wybudowane od podstaw zostały tylko dwa obiekty, które już dzisiaj kulturze nie służą (niszczejące byłe kino Kosmos i rozebrany już dom kultury Korab). Szczecińska kultura jest bezdomna. Teatr Współczesny zajmuje część Muzeum Narodowego. Filharmonia Szczecińska magistratu (w czerwcu ma nastąpić rozstrzygnięcie konkursu na projekt budowy nowego gmachu filharmonii na placu przy ul. Małopolskiej).

Dlatego takie emocje towarzyszą budowie nowego gmachu dla Teatru Lalek Pleciuga, która urosła do symbolu stosunku władz miasta do kultury.

Bieda szczecińskiej kultury nie może przysłaniać konieczności finansowej racjonalności. Np. czy rzeczywiście potrzebne jest zwiększenie zatrudnienia w Szczecińskiej Agencji Artystycznej z sześciu osób do planowanych w budżecie na 2007 r. dziewięciu? Dodatkowe trzy etaty dyrekcja placówki uzasadnia dużym udziałem organizacyjnym w Zlocie Żaglowców (a potem planami przekształcenia agencji w Centrum Edukacji Artystycznej). Przecież mamy już dwa zespoły odpowiedzialne za przygotowanie i organizację regat.

SzAA zorganizowała w ubiegłym roku 40 imprez (m.in. Dni Morza, sylwester). Może taniej byłoby jej utrzymanie zastąpić konkursem ofert na organizowanie tych wydarzeń?

***

Władze Szczecina każą czekać twórcom kultury na rozwój gospodarki w mieście, który z czasem ma się przełożyć na zwiększenie wydatków na kulturę.

Tymczasem władze w innych miastach już dostrzegły, że kultura jest czynnikiem miastotwórczym. Głośna promocja miasta, jaką przynoszą atrakcyjne wydarzenia kulturalne, przekłada się na wykreowanie wizerunku miasta, w którym się wiele dzieje, w którym po prostu jest fajnie. A atrakcyjne miasto przyciąga. Także inwestorów.

Wydatki na kulturę w 2007 r.:

Koszalin 6,1 proc. budżetu miasta

Poznań 4,54 proc.

Bydgoszcz 2,8 proc.

Szczecin 1,87 proc.