Teatr Nemeczka
"Chłopcy z Placu Broni" w reż. Michała Zadary w Teatrze Małym w Warszawie. Pisze Jacek Sieradzki w Przekroju.
Chłopcy z placu Broni dorośli i nadal walczą.
Michał Zadara sam mógłby zagrać szeregowca Nemeczka - chudy i zwinny, z rozbrajającym chłopięcym uśmiechem. Jego spektakl przywołuje jedną z najbardziej znanych opowieści o chłopięcych naparzankach , na podwórku właśnie po to, by się uśmiechnąć do obrazu dzieciństwa i jednocześnie zobaczyć w nim zinfantylizowane odbicie dorosłości. Pięknie tę podwójność czytają aktorzy Narodowego: łysawi i siwawi wchodzą z zabawną powagą w role dzieci bawiących się w starych. Niby śmieją się z dawnych siebie, ale niepostrzeżenie zaczynają na powrót wsiąkać w odwieczne podwórkowe kampanie i podchody zdrady i pojedynki, w symbolikę sztandarów i mieczy Krzysztof Wakuliński, Maciej Kozłowski, Andrzej Blumenfeld, pogodnie pobłażliwi dla własnej dziecinady, z każdą chwilą nabierają naiwnego przejęcia i wiary. Jakby traciło moc zażenowanie dorosłych, którym przecież nie wypada wierzyć w szczeniacką szlachetność. Zadara pozwala im wracać do heroicznych batalii spod zgrzebnego płotu i znad kanału, w którym z samozaparciem pławi się Nemeczek (Wojciech Solarz), dyskretnie tylko podsuwając skojarzenia z tylko pozornie całkiem innego porządku wspomnień. A to rozliczeniową "Naszą klasę" Jacka Kaczmarskiego, a to też gorzkie - "Niech żyje bal" Osieckiej, a to ni mniej, ni więcej, tylko chór zbuntowanych niewolników z "Nabucco" Verdiego. Reżyser Nemeczek bez ostentacji i łatwych drwin pyta chłopców z placu Broni - w wersji postarzałej o całe życie - ile z ich dorosłych wojenek miało jedynie podwórkowy wymiar Ale i odwrotnie: ile w ich rzeczywistych zwycięstwach było echa dziecinnego idealizmu, tak wstydliwego w naszych cynicznych czasach?
PS
Wtrącanie w opowieść prywatnych wspomnień aktorów z czasów zakładania przed 40 laty Teatru Małego byłoby tylko irytującą dezynwolturą, gdyby nie to, że gmach z teatrem został sprzedany i jedną z najlepszych kameralnych sal widowiskowych w Warszawie zapewne trafi szlag. Znowu zabierają nam plac!
