Wyruszyć o świcie
Sprawa odpowiedzialności naukowców za wszelakie - prawdziwe i mniej prawdziwe - zagrożenia współczesnego życia jest jednym z centralnych tematów współczesnej sztuki. W ogóle, środowisko naukowców staje się coraz bardziej atrakcyjne literacko. Tam, gdzie mamy do czynienia z czystą nauką, codzienne życiowe rozgrywki przeciwstawione abstrakcyjnej tematyce czystych rozważań jawią się nam jako wypreparowane laboratoryjne okazy. Każda dwuznaczna moralnie sytuacja urasta do problemu zbrodni przeciwko nauce.
Umieszczając akcję widowiska telewizyjnego "Wyruszyć o świcie" w instytucie naukowym, również Wojciech Bieńko podporządkował się tym prawom. Osią akcji jest sprawa profesora Gorażyńskiego, naukowca starej daty, o wielkich osiągnięciach, które przysporzyły mu międzynarodowej sławy, człowieka o profesorskiej pedanterii, obowiązkowości, uczciwości w stosunkach z kolegami. W opinii jednych jest Gorażyński bezdusznym mechanizmem, pozbawionym cech ludzkich, inni natomiast uważają go za wzór naukowca, który poświęcił się dla nauki. Okazuje się, że na ów wzór naukowej solidności pada podejrzenie o plagiat. Jeden z uczniów profesora odnalazł w mało znanym piśmie naukowym artykuł, w którym opublikowane były podpisane przez kogoś innego tezy najsłynniejszej pracy profesora. Zadaniem naukowca jest dojść prawdy...
Poza starym profesorem pracuje w Instytucie wielu młodszych, niezwykle ambitnych naukowców. Jeden z nich postanowił zostać kierownikiem Instytutu. To on jest w gruncie rzeczy negatywnym bohaterem sztuki. Metody, którymi się posługuje, w zestawieniu z godnością nauki nabierają szczególnej jaskrawości. Autorytet naukowy łączyć się winien z autorytetem moralnym. Poddana jest wiwisekcji postawa protagonistów w sporze o kierownicze stanowisko.
Bieńko nie ma ambicji reportera. Nie dąży również do wielkich uogólnień. Po prostu opowiada pewną historię, jedną z wielu.
