Król Edyp
Mit o Edypie, tytanie godności i uosobieniu tragizmu ludzkiego losu, doczekał się wielu transformacji literackich, m. in. stał się osnową dzieł Seneki, Drydena, Corneille'a, Voltaire'a, Hofmannsthala, Gide'a, Cocteau i innych. Żadnemu jednak z późniejszych autorów nie udało się dosięgnąć miary dzieła Sofoklesa. "Dramat Sofoklesa - pisał Jan Parandowski - jest arcydziełem, i to nie przez szacunek wieków, ale w surowym dzisiejszym znaczeniu tego słowa. Zawiera on 1530 wierszy, z czego po odliczeniu partii chóralnych pozostaje na samą akcję 1250 wierszy. Proszę sobie uprzytomnić tę szczupłość rozmiarów, aby mieć pojęcie o wartości słowa, które sprostało wielkiemu zadaniu... Technika dramatu może być porównana z innymi arcydziełami, ale niepodobna znaleźć lepszej... Scena po scenie wprowadza w krąg tajemnicy, która z każdym słowem szarzeje jak noc przy nadchodzącym brzasku wydobywając jednocześnie cały krajobraz mitu, ze zbrodniczym wąwozem, ze skałą Sfinksa, z dalekim bezpiecznym Koryntem, z pustkowiem górskim, gdzie pastuch znalazł porzucone dziecko. Wszystko odbywa się w takim sprężeniu uczuć, w takim nacisku zdarzeń, że traci się poczucie czasu, i to, co w istocie mieści się w jednej godzinie, wydaje się być niesamowitym wirem lat. Sposób, w jaki postaci objawiają swą duszę, jest istnym czarnoksięstwem".
Autor "Antygony" i "Króla Edypa", najwybitniejszy tragik teatru antycznego, jest właściwie stale obecny w repertuarze scen współczesnych. Jego potężne sztuki przetrwały ponad dwa tysiąclecia fascynując widzów dzisiejszych może inaczej, lecz nie mniej niż przed wiekami. Ambitną próbę przybliżenia tego genialnego utworu podjęła ostatnio telewizja. "Króla Edypa" obejrzymy w reżyserii Lidii Zamkow, antycznych bohaterów kreują Leszek Herdegen, Olgierd Łukaszewicz, Gustaw Lutkiewicz, Maria Chwalibóg i inni.
