Tannhäuser - premiera!
Rozkosze cielesne w ramionach Wenus, odrzucenie miłości czystej, potępienie przez papieża i wyzwolenie grzesznika za sprawą śmierci szlachetnej kobiety - to wybrane epizody z życia tytułowego bohatera opery "Tannhäuser" Ryszarda Wagnera. Premiera tego dzieła zainauguruje już w sobotę, 18 kwietnia w operze poznańskiej IX Festiwal Hoffmannowski - pisze Martyna Pietras w Gazecie Wyborczej - Poznań.
Utwór "Tannhäuser i turniej śpiewaczy na Wartburgu" powstał w latach 1842-45. Wagner stworzył do swojej piątej opery nie tylko pełną motywów muzycznych i nawiązującą m.in. do francuskiej tradycji operowej muzykę, ale także libretto. Wykorzystał w nim elementy prawdy historycznej, wybranych legend oraz mitologii, czerpiąc m.in. z twórczości niemieckich poetów i pisarzy: Heinricha Heinego, Ernsta Theodora Amadeusa Hoffmanna oraz Ludwiga Tiecka. W efekcie powstała historia o średniowiecznym śpiewaku i poecie (tzw. Minnesingerze) o imieniu Tannhäuser, który wpadł w sidła bogini rzymskiej Wenus. Po doznaniu licznych uciech cielesnych w jej ramionach rycerz chce odzyskać wolność i powrócić na ziemię. Opuszcza Górę Wenus i trafia na zamek Wartburg, gdzie za namową przyjaciela Wolframa von Eschenbacha bierze udział w turnieju wokalnym. Wykonuje pieśń sławiącą miłość Wenus, czym gorszy zgromadzoną publiczność. Przerażone kobiety opuszczają salę, a rycerze rzucają się na śpiewaka. Broni go jedynie ukochana Elżbieta, siostrzenica landgrafa Turyngii. Władca pozwala skruszonemu Tannhäuserowi udać się z pielgrzymami do Rzymu, gdzie być może rozgrzeszy go papież. Ten jednak odmawia. Odkupienie win grzesznika dokonuje się dopiero za sprawą modlitwy zmarłej z miłości Elżbiety.
Opera miała swoją premierę w drezdeńskim Teatrze Królewskim w 1845 r. Dyrygował sam Wagner, a partię Elżbiety wykonywała 19-letnia siostrzenica kompozytora, Johanna Wagner. Dzieło nie odniosło oczekiwanego sukcesu. Paryska premiera w 1861 r. również okazała się porażką, która dodatkowo zamknęła Wagnerowi drogę do scen Paryża - najważniejszego wówczas centrum operowego. Niezadowolony autor wielokrotnie przerabiał utwór. Na kilka tygodni przez śmiercią w 1883 r. miał powiedzieć, że "nadal jest winny światu Tannhäusera".
Za reżyserię poznańskiej produkcji jest odpowiedzialny Niemiec Achim Thorwald - aktor i reżyser, dyrektor naczelnego teatru Badisches Staatstheater w Karlsruhe. W dorobku ma inscenizacje m.in. "Ariadny na Naxos" Richarda Straussa, "Wolnego strzelca" Carla Marii von Webera, "Joanny d'Arc na stosie" Arthura Honeggera oraz "Otella" Giuseppe Verdiego.
Wersja Thorwalda ucieka od historycznego, średniowiecznego klimatu i umiejscawia akcję w XIX-wiecznym społeczeństwie, z którego chce wyrwać się miotany sprzecznościami śpiewak Tannhäuser. Bezsilność bohatera, z którym zdaniem reżysera identyfikuje się sam Wagner, doprowadza go do śmierci. Na deskach Teatru Wielkiego jako soliści wystąpią m.in. Mark Duffin, Sylwester Kostecki, Michał Marzec (Tannhäuser), Tomasz Mazur i Adam Szerszeń (Wolfram von Eschenbach), Agnieszka Hauzer, Monika Mych i Magdalena Nowacka (Elżbieta), a także Katarzyna Hołysz i Galina Kuklina (Wenus). Zza pulpitu dyrygenckiego orkiestrę, chór i balet opery poprowadzi Eraldo Salmieri. Szczegółowe informacje na temat cen biletów i możliwości wstępu znajdują się na stronie www.opera.poznan.pl.
