Supraśl. Plastynaci w Wierszalinie
Słynny mumifikator zwłok Gunther von Hagens kilka lat temu swoimi objazdowymi wystawami szokował całą Europę. Na początku tego roku spreparowane ciała w warszawskim centrum Blue City wystawiał Roy Glover. Teraz kontrowersyjny temat plastynacji wraca w spektaklu teatru Wierszalin.
W sobotę i niedzielę w supraskim teatrze można będzie zobaczyć pierwsze przedpremierowe spektakle "Plastynatów" w reż. Rafała Gąsowskiego [na zdjęciu]. To już druga przymiarka do reżyserii aktora Wierszalina (jakiś czas temu spod ręki Gąsowskiego wyszedł spektakl "Życie jest snem" wg Calderona). Ale jednocześnie debiut w roli scenarzysty i scenografa - Gąsowski realizuje spektakl na podstawie własnego, autorskiego scenariusza, jest też autorem oprawy scenograficznej.
- Chciałem, aby Rafał jeszcze coś wyreżyserował - mówi Piotr Tomaszuk, szef Wierszalina i reżyserski mentor Gąsowskiego. - Przyszedł do mnie z kilkoma propozycjami, wśród nich był pomysł spektaklu inspirowanego działalnością Hagensa. A że jeszcze kilka miesięcy temu był to dość gorący temat ze względu na wystawę preparatów z ludzkich ciał w jednym z centrów handlowych, pomyślałem sobie, że nawiązujące do tego przedstawienie może być bardzo ciekawe. Nawet baliśmy się, że ktoś nas w tym wyprzedzi. Ale nie.
Ile tu Tomaszuka, ile Gąsowskiego? - Oczywiście znam scenariusz, bo musiałem go jakoś ocenić - odpowiada szef Wierszalina. - Ale, nie licząc moich drobnych uwag, można rzec, że to spektakl całkowicie samodzielny. Tutaj w ogóle nie ma Tomaszuka, od początku do końca jest wyłącznie Gąsowski. Potrafił odnaleźć własną drogę do tego kontrowersyjnego tematu. Bo ugryźć go wcale nie jest prosto. Oto mamy bowiem do czynienia z prostytuowaniem śmierci, gdzie człowiek i ciało ludzkie jest po śmierci wystawiane na widok publiczny. Hagens twierdzi, że tworzy obiekty estetyczne. Czy rzeczywiście? Oto jest pytanie. W spektaklu pada m.in. : - Po co pan to robi panie profesorze? Po co kroi te ciała i pokazuje? Profesor odpowiada: - Kroję, bo chcę poznać człowieka... Ale czy człowieka można poznać przez kłębowisko żył? Raczej przez jego myśli i to, co zostawił w kulturze... Spektakl obraca się właśnie wokół takich pytań.
Tytuł spektaklu pochodzi od nazwy metody Hagensa - plastynacji (polega na usunięciu wody z tkanek i wypełnieniu jej zastygającym silikonem). Jak ukazać to w teatrze?
- Scenografia zanurzona jest mocno w teatrze plastycznym - aktorzy korzystać będą z różnych masek i obiektów - mówi Gąsowski. On sam wciela się w jedną z głównych postaci - właśnie w Wielkiego Plastynatora - prof. Hagensa. Przez labirynt ludzkich spraw prowadzi go mroczny anioł śmierci - Mamma (Katarzyna Siergiej).
- Hagens bawi się w laboratorium śmiercią, cały czas towarzyszy mu pytanie: Czego tak naprawdę szuka? Przychodzi do niego anioł i zabiera go w podróż. To droga przez myśl ludzką, m.in. Platona, Monteskiusza, Nietzschego - opowiada reżyser. - Nie chcę wartościować Hagena. To postać niejednoznaczna - w tym sensie, że pozwalamy mu na scenie wypowiedzieć się, co towarzyszy jego intencji . Nie stwierdzamy wprost, że to, co robi jest nieetyczne, czy odrażające. Ale w spektaklu jest dyskusja - myśli - na ten temat. A wszystko to, na wzór kalejdoskopu, lunaparku, swoistych sześcianów plastynatów.
W spektaklu poza Gąsowskim i Siergiej występują jeszcze m.in.: Dariusz Matys, Karol Smaczny, Dariusz Zakrzewski, Paulina Karczewska.
Na pierwsze dwa spektakle "Plastynatów" w ten weekend bilety już wyprzedano, kolejne przedstawienia odbędą się 18-19 lipca oraz 25-26 lipca (godz. 18). To spektakle przedpremierowe (oficjalna premiera odbędzie się dopiero we wrześniu).
- Spektakl ma otwartą strukturę, będzie się zmieniał wraz z widzami - mówi Tomaszuk. - Chcemy go najpierw z nimi "wypróbować". Nie ma nic lepszego dla przedstawienia jak słuchać go z publicznością. Pod wpływem reakcji widzów może ewoluować. Taki rodzaj "working progress" - praca w trakcie stawania. To dobrze zrobi "Plastynatom" - takie przedpremierowe przeczyszczenie ich.
