Artykuły

DWIE kompanie marynarki Jej Królewskiej Mości ciągną lawetę z trumną Churchilla, biją dzwony w katedrze świętego Pawła, lecą helikoptery amerykańskie nad dżunglami Wietnamu, z samolotów wysiadają mężowie stanu, uśmiechają się królowie i gwiazdy Hollywoodu, a sędzia Jan Jankowski w małej Bystrzycy uczy ludzi miłości i przywiązania do, urokliwego skrawka Polski, rolnik Czesław Karmel spod Gdańska opowiada o swoim trudnym życiu, a kierownik brygady prac ziemnych Wielbut gdzieś w Polsce ze ściśniętym sercem patrzy na kolegów, którzy w czas powodzi chcą porzucić swoją pracę. Talizman telewizji: świat ludzi sławnych, ale także krajobraz małej, własnej ojczyzny.

Gdzieś w Polsce, w baraku, nazywanym Betlejem, umiejscowił Edmund Niziurski swoich bohaterów: umiejscowił ich w scenerii posępnej i kazał rozebrać dramat kilku ludzi, którzy pragną uciec do wygodnego życia, ale w każdym z nich tkwi nieuświadomiona może do końca przyjaźń do kolegów, przywiązanie do tego miejsca, gdzie pozostał widomy znak ich pracy. Z wątłej stosunkowo fabuły potrafili Niziurski i reżyser "Ucieczki z Betlejemu" Zbigniew Kuźmiński stworzyć zwięzły epos o ludzkiej przyjaźni i godności, pełen humanistycznego ciepła. Mało w ostatnich miesiącach, latach może widzieliśmy na telewizyjnym ekranie dramatów tak współczesnych i sylwetek tak wyrazistych, które zapadają w pamięć (świetna kreacji Jana Świderskiego, Józefa Nalberczaka, Stanisława Jasiukiewicza, Jerzego Turka i innych).

Twórczość telewizyjna, a że taka świadoma twórczość istnieje zgodzić się muszą najbardziej zatwardziali oponenci, którzy snobizują się nieposiadaniem telewizora w swoim domu - oscyluje między autentyzmem, a metaforą. Autentyzm programów telewizyjnych - to cała działalność informacyjna (z prawdziwym zadowoleniem warto tu odnotować podnoszący się poziom TV dzienników) i cała twórczość reporterska. Ostatni tydzień dostarczył nam tu kilku znakomitych przykładów, o których wspominałem na wstępie.

(...)