Artykuły

Do programu Festiwalu Teatralnego EXPRESS EC 47 zostały w ostatniej chwili dołączone spektakle białoruskiego teatru konspiracyjnego Free Theatre. W siedzibie Studium Teatralnego przy ul. Lubelskiej 30/32 zostaną zaprezentowane: 25 kwietnia o g. 20.30 "We.Selfidentification/Belliwood" a 26 kwietnia o g. 18.30 "Generation Jeans".

Free Theater to białoruski teatr konspiracyjny - undergroundowy. Złożony z ludzi, którzy otrzymali zakaz występowania.

Nie mogą pracować w kraju, więc wyjeżdżają za granicę. Byli na Litwie, w Finlandii, Niemczech. Teraz, po raz pierwszy przyjeżdżają do Polski.

"We.Selfidentification/Belliwood", reżyseria: Vladimir Scherban, asystenci reżysera: Svetlana Sugako, Maria Vavokhina, Irina Yaroshevich, obsada: Yana Rusakevich, Anna Solomianskaya, Olga Shantsyna, Oleg Sidorchik, Aleksey Razmakhov, Pavel Rodak-Gorodnitskiy, Denis Tarasenko.

Komentarz Vladimira Scherbana do sztuk "The Friend (A Nurse for the Dead Man)" Konstatnina Steshika, "A Matter of Principle" i verbatimu Pavla Rassolko, "Motherland-2" oraz "Belliwood" Pavla Priazhko, inscenizacja oparta na sztukach "We. Self-Identification".

Sztuki te wzięły udział w konkursie Free Theatre I International Modern Drama Competition oraz jako projekt "MY" promujący tematykę współczesnej Białorusi.

Część pierwsza

1) Co powoduje, że istota ludzka jest w stanie popełnić samobójstwo? Nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi. Równie ważnym powodem może być morderstwo najlepszego przyjaciela jak i rysa na ekranie naszej komórki....

2) Czy jesteś panem swego domu? Czy ktoś obcy może po prostu przyjść i zniszczyć twój świat, twoją rodzinę...

3) Niewolnik, Pan, wolność - gdzie są granice?

To główne pytania stawiane w spektaklu. W świetle ostatnich wydarzeń na Białorusi są najbardziej palące i wymagają odpowiedzi.

Wszystkie sztuki połączone są i przeplatane verbatimem Pavla Rassolko "Playing Cards and Two-Barrel Booze". Pierwsza część to dialogi robotników budowlanych pracujących przy największym i najbardziej ambitnym projekcie białoruskich władz, przy wznoszeniu nowego budynku Biblioteki Narodowej.

To "Oficjalny" wizerunek współczesnego Białorusina, konstruktora nowego życia i nowego kraju.

Część druga

Bohater sztuki Pavla Priazhko "Belliwood" jest białoruskim Orfeuszem przemienionym pod wpływem dzisiejszej rzeczywistości w istotę niezdolną do życia i śmierci. "Belliwood" jest jednocześnie o tworzeniu i o detronizowaniu "naszego własnego" mitu, mitu otaczającego nas świata, Spektakl inspirowany jest tematami zaczerpniętymi z białoruskich kanałów telewizyjnych, codziennych obserwacji autora, historii o życiu i śmierci jego przyjaciół.

Bohaterowie drugiej części sztuki noszą zimowe szaty. Są więźniami swojego własnego mitu, nieświadomi spędzanego w więzieniu czasu, czekają tylko na zbawienną amnestię.

***

"Generation Jeans". Tekst: Nikolai Khalezin, przy udziale Natalii Koliada, reżyseria i wykonanie: Nikolai Khalezin, oprawa muzyczna: DJ Laurel (Lavr Berzhanin).

"Generation Jeans" - monolog o dżinsach, muzyce rockowej i wolności.

Historia rozpoczyna się w Związku Radzieckim, gdzie dżinsy i rock są zabronione; kończy na dzisiejszych dniach dyktatorskiego reżimu na Białorusi. Jest to oda dla generacji ludzi, których nie łączy wspólny wiek, tylko walka o wolność kraju.

Każdy kraj ma taką generację - Litwa, Polska, Czechosłowacja...

Andrew Osborn, Mińsk, "Independent", 9 Marca 2006: "Khalezin, który był w przeszłości więziony za udział w protestach antyrządowych, napisał być może swój najodważniejszy utwór - sztukę pt. "Jeans Generation".

Inscenizacja ta jest otwarcie skierowana przeciwko Łukaszence. Gdyby Białoruś kiedykolwiek miała swoją jedwabną rewolucję, byłaby ona prawdopodobnie nazwana denimową lub dżinsową. Denimową, gdyż protestujący Nikita Sasim został ciężko pobity w zeszłym roku za wymachiwanie - najpierw narodową flagą Białorusi, a następnie sztandarem grup młodzieżowych.

Sasim zdjął dżinsową koszulę i zrobił z niej prowizoryczną flagę. Zdezorientowana pilnująca porządku policja nie wiedziała co robić. Khalezin wykorzystał ten gest - dżinsowa koszula stała się symbolem wolności i sprzeciwu. Wielu młodych ludzi przeciwnych rządowi, przyczepia sobie dżinsowe wstążki do swoich plecaków na znak solidarności.

"Dżins stał się symbolem wolności" - mówi dla The Independent Khalezin, "Nigdy nie zobaczycie Łukaszenki w dżinsach. On wkłada tylko ciemny garnitur lub strój do hokeja".

Oglądając spektakl Khalezina, długą kontrkulturową odę, która jest częściowo autobiograficzną relacją wolnościowego bojownika, zauważamy, że to, w co on wierzy, jest początkiem nie dających się odwrócić antyłukaszenkowskich reakcji.()

Khalezin, były dziennikarz, wspomina, że wszystkie trzy gazety dla których pracował, zostały zamknięte przez rząd; że wielu Białorusinów ma dosyć życia w strachu, jednak za bardzo się boją by coś zrobić."

Na zdjęciu: Nikolai Khalezin w monologu "Jeans Generation"