Chrystus przyszedł z banku
Setki aktorów, tysiące widzów - w sobotę w Warszawie odbędzie się największy spektakl pasyjny na świecie. Spektakl będzie wystawiony na służewieckim Torze Wyścigów Konnych (początek: godz. 20). Weźmie w nim udział 400 aktorów, 300-osobowy chór, orkiestra symfoniczna, setki harcerzy i zapewne mnóstwo widzów - pisze Łukasz Zalesiński w Rzeczpospolitej.
- Z przygotowaniem aktorskim nie ma problemu, duchowym też nie - studiowałem teologię. Ale fizycznie jest ciężko. Tempo mamy ogromne, po drodze trzeba zaliczyć trzy upadki, a belka, którą niosę, też swoje waży. Bywało, że biczowanie trochę wymykało się spod kontroli - opowiada Ziemowit Howadek.
Ten czterdziestoletni informatyk pracujący w jednym z poznańskich banków raz do roku wciela się w rolę Chrystusa w największym misterium na świecie.
400 aktorów, 300-osobowy chór
Spektakl będzie wystawiony w Warszawie na służewieckim Torze Wyścigów Konnych (początek: godz. 20). Weźmie w nim udział 400 aktorów, 300-osobowy chór, orkiestra symfoniczna, setki harcerzy i zapewne mnóstwo widzów. - W czasie gdy Jezus dzieli się z uczniami Eucharystią, harcerze rozdadzą im chleb - mówi Ewa Zambrzycka, rzeczniczka spektaklu.
W przedstawieniu jako rekwizyt zostanie wykorzystana najstarsza polska relikwia - miecz św. Piotra. To nim Piotr miał obciąć ucho rzymskiego żołnierza Malchusa. Miecz trafił do Polski w 968 r. Przechowuje go poznańskie Muzeum Archidiecezjalne.
Udział w misterium jest darmowy. Ale po jego zakończeniu aktorzy będą zbierali datki. - Bez nich realizacja tak ogromnego przedsięwzięcia mogłaby się okazać niemożliwa - tłumaczy Artur Piotrowski, reżyser i producent spektaklu.
Piotrowski ukończył Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną w Łodzi. Był w Ziemi Świętej, rok później spotkał się z Janem Pawłem II. - To mnie zainspirowało - wspomina. W 1998 r. po raz pierwszy wystawił Misterium Męki Pańskiej na poznańskiej cytadeli. Odtąd spektakl na stałe zagościł w kalendarzu imprez kulturalnych Poznania. W tym roku po raz pierwszy zostanie wystawiony gdzie indziej. - Ale i czas jest wyjątkowy. Za chwilę będziemy przecież mieli beatyfikację Jana Pawła II - tłumaczy Zambrzycka.
A Piotrowski dodaje: - Udało nam się stworzyć niepowtarzalne widowisko - z muzyką klasyczną, grą świateł i dźwięku. Spektakl łączy w sobie ducha i ciało, teatr ściśle splata się z przeżyciem religijnym.
A to akurat niezbywalny element każdego misterium.
Obrzęd na Filipinach
Początków tego rodzaju przedstawień należy szukać w średniowiecznych dramatach liturgicznych, które wystawiano głównie w kościołach. Z czasem aktorzy zaczęli wychodzić na ulice, a spektakle wzbogacano. - Aktorzy próbowali oddziaływać na sferę emocjonalną odbiorców - mówi ks. dr Sławomir Płusa z Wyższego Seminarium Duchownego w Radomiu.
Rozwój misteriów nieco zahamowała reformacja. Potem sztuka rozkwitła na nowo. Dziś misteria są wystawiane w dziesiątkach krajów świata. Chyba najbardziej znane odbywają się na Filipinach, gdzie mężczyźni na pamiątkę męki Chrystusa biczują się i pozwalają się przybijać do krzyża. Kościół takich akurat praktyk nie pochwala.
W Europie istnieje stowarzyszenie Europassion. Skupia kilkadziesiąt miast, w których wystawiane są pasyjne spektakle. Obejmuje też Polskę.
Misteria w Dolinie Śmierci
Tradycja misteriów jest u nas bogata. Od XVII w. spektakle pasyjne są wystawiane w Kalwarii Zebrzydowskiej. Słynne jest Misterium Męki Pańskiej w Wejherowie. Towarzyszy mu muzyka znanego jazzmana Cezarego Paciorka. Od 2001 r. misteria wystawiane są w Dolinie Śmierci na bydgoskim Fordonie. Uczestnicy wspominają mękę Chrystusa i przeszło tysiąc Polaków i Żydów zabitych w tym miejscu przez hitlerowców. A aktorzy z wydziału teologicznego poznańskiego UAM wyruszają ze spektaklem spod kompleksu Stary Browar i wędrują zatłoczonym deptakiem Półwiejskiej.
- Historii męczeństwa Chrystusa nie można przedstawić jakoś szczególnie nowocześnie, ale i tak każda próba oddaje ducha swej epoki. Wystarczy wspomnieć choćby musical ,,Jesus Christ Superstar" - podkreśla ks. Płusa. - Misteria dają szansę ludziom z pogranicza Kościoła. Oni często nie odnajdują się na mszy, a uczestnicząc w spektaklu, mogą zbliżyć się do Tajemnicy.
