Artykuły

Lech Wałęsa obejrzał w czwartek 16 czerwca w Teatrze Wybrzeże próbę sztuki, której jest głównym bohaterem.

- Początek trochę nudny, bo ten Jagielski to niezły nudziarz był, ale końcówka super - tak Wałęsa skomentował próbę. Obejrzał trzy fragmenty sztuki. Najbardziej spodobał mu się ostatni - zapis autentycznego dialogu z 1983 r. Przywódca "Solidarności" stanął wtedy przed sądem za złożenie kwiatów pod pomnikiem Ofiar Grudnia 1970 r. Premierę sztuki, która nie ma jeszcze tytułu, zespół gdańskiego teatru Wybrzeże zaplanował na 11 listopada. Autor, 26-letni Paweł Demirski, kilkakrotnie spotykał się z Lechem Wałęsą, żeby lepiej poznać postać. - Jestem zafascynowany Sierpniem, "Solidarnością", Lechem Wałęsą - mówi Demirski. - Tamten czas powinien być punktem odniesienia dla mojego pokolenia. Niestety, wiedza o PRL-u, o bohaterskich ludziach, którzy przeciwstawili się systemowi, jest nikła. Lech Wałęsa namawiał go wczoraj, żeby również było śmiesznie.- Nie po to wywalczyliśmy wolność, żeby się ciągle smucić - mówił aktorom były prezydent.

- Na pewno nie będzie bogoojczyźnianie - zapowiada Michał Zadara, 28-letni reżyser. - To nie będzie też sztuka o Wałęsie, bo nie tworzymy przecież dokumentu. Życie Lecha Wałęsy, jego walka z PRL-em to jest szekspirowski dramat. Nawet język bohaterów, zarówno robotniczy Wałęsy, jak i nowomowa przedstawicieli władzy to swoista poetyka. Chcemy wydobyć z tej historii uniwersalny przekaz, stworzyć baśń z morałem ważnym również dzisiaj.

Stąd pomysły Zadary na scenografię - ubrać aktorów w stroje z epoki elżbietańskiej albo wykorzystać rekwizyty i kostiumy z... "Gwiezdnych wojen". - Ale to nie jest jeszcze postanowione - zastrzega reżyser.

- Powierzenie realizacji tej sztuki dwudziestolatkom to celowy zabieg - mówi Maciej Nowak, dyrektor teatru Wybrzeże. - Niech opowiedzą tę historię bez naszych emocji.

***

Fragment sztuki

Rok 1983, sąd. Lech Wałęsa odpowiada za złożenie kwiatów pod pomnikiem Poległych Stoczniowców.

Wałęsa: Zanim odpowiem na pytania, proszę o wyrozumiałość i pomoc. Ponieważ mogę być nieprecyzyjny. Dlatego że miałem ciężkie dni, sobotę i niedzielę. Musiałem się spotkać z Bujakiem, musiałem uciec obstawie sześciosamochodowej.

Sędzia: Świadek jest tutaj na konkretne okoliczności - interesuje nas konkretnie sprawa zbiórki pieniędzy na wieniec i złożenie tego wieńca w dniu 15 sierpnia.

W: To ja zaproponowałem daty 14 i 31 sierpnia.

S: "Ja zaproponowałem te daty" - jako co?

W: Jako to, że zawsze będziemy o nich pamiętać.

S: Czy wiadomo coś świadkowi na temat zbiórki pieniędzy na zakup wieńca?

W: To było ich błędem - mogli przyjść do mnie, to ja bym zapłacił.

S: Proszę odpowiedzieć na pytanie.

W: Ja biorę wszystko na siebie i w przyszłości też - proszę to zapisać - i w przyszłości też - żeby potem nie szukać winnych.

S: "Biorę to na siebie również w przyszłości".

W: Żeby nie szukać winnych, biorę to na siebie i w przyszłości też.

S: "Błędem oskarżonych było to, że nie zwrócili się do mnie".

W: Bo mam przecież milion - dopisać.

S: Czy świadek zatem stwierdza, że sam prowadził ten tłum?

W: Stwierdzam, że prowadziłem i że będę prowadził w przyszłości.

S: Proszę świadka, czy świadek miał zezwolenie na składanie tych kwiatów - czy się w ogóle o nie ubiegał?

W: O te terminy nie będę prosił o zezwolenie, będę powiadamiał.

S: Czy dotarło to do władz?

W: Wszystko słuchają, bardzo dobrze wiedzą, co mówię.

S: Czy oskarżony przeprowadzał zbiórki na wieniec?

W: Nie musiał - ludzie sami dają i będą dawać w przyszłości.

S: Świadek jest wolny.

W: Wolałbym jednak zostać.

S: Prosiłabym świadka o opuszczenie sali.

W: Nie macie się czego obawiać. Jak będę prezydentem, to milicja też będzie potrzebna. Ci od kapitana w dół mogą zostać. Ci wyżej... oj, nie chciałbym być w ich skórze.