Artykuły

Zapraszając na spotkania pracowników Amazona Teatr Ósmego Dnia oraz Teatr Polski w Poznaniu wykazały się wrażliwością na problemy bliskiego otoczenia. Inną postawę przyjął natomiast Teatr Nowy w Poznaniu nawiązując z tą korporacją "twórczą przyjaźń". W jej ramach Teatr Nowy dostał od Amazona 30 czytników, które pozwolą jej ograniczyć zużycie papieru - pisze Katarzyna Duda w Dzienniku Trybuna.

Praca w Amazonie: bezustanna kontrola, obsesja pośpiechu, 10-godzinne zmiany, fikcyjne przerwy na odpoczynek

W Teatrze Polskim w Poznaniu spotkali się pracownicy Amazona z Polski i z Niemiec. Zatrudnionych w korporacji w różnych krajach łączą te same, skrajnie trudne warunki pracy. Członkowie Inicjatywy Pracowniczej przyznają, że organizowanie się jest przez ciągłą rotację załogi syzyfową pracą, lecz nie poddają się.

Teatry w służbie społeczeństwu

Teatr Ósmego Dnia w Poznaniu wpadł rok temu na nowatorski pomysł - zaproszenia na swoją scenę pracowników Amazona z Polski, z Niemiec i z Francji. Stworzono im okazję do rozmowy o problemach oraz szansę na opowiedzenie o nich społeczeństwu. Komisja Środowiskowa Pracowników Sztuki OZZ Inicjatywa Pracownicza oceniła wówczas, że "Jest to bezprecedensowe działanie budujące front pracowniczy wobec Amazona". W ślady Teatru Ósmego Dnia poszedł w tym roku Teatr Polski w Poznaniu. Z jego inicjatywy w dniu 6 października pracownicy Amazona z Niemiec i z Polski spotkali się ponownie.

Historia ekspansji korporacji

Mikołaj Iwański, członek Ogólnopolskiej Komisji Środowiskowej Pracowników Sztuki OZZ IP, na wstępie spotkania przypomniał, że kilka lat temu, gdy Amazon pojawił się w naszym kraju wicepremier Janusz Piechociński nie krył radości z tego powodu, mówiąc:

"Jesteśmy podekscytowani wejściem firmy Amazon do Polski. Otwarcie trzech ogromnych centrów logistycznych i stworzenie tysięcy nowych miejsc pracy jest bez wątpienia kamieniem milowym dla naszego dalszego wzrostu gospodarczego".

Niestety, radość z oferty sporej liczby nowych miejsc pracy całkowicie przysłoniła władzy kwestię dyktowanych przez korporację warunków zatrudnienia.

Agnieszka Mróz, pracowniczka Amazona w podpoznańskich Sadach i działaczka IP, przedstawiając historię rozwoju korporacji przypomniała, że Amazon działa w Europie Zachodniej od lat 90. XX wieku. Od tego czasu nastąpiła ekspansja koncernu również na inne kontynenty, magazyny powstały m.in. w Indiach i Chinach. Na świecie istnieje obecnie 130 centrów logistycznych Amazona, a każdy z nich liczy od 1000 do 15000 pracowników. Tę gigantyczną armię zatrudnionych w korporacji w różnych krajach łączy jedno - całkowite podporządkowanie celom ekonomicznym i skrajnie trudne warunki pracy.

Paweł, jeden z pracowników, wyjaśnił, że powodem ulokowania centrów logistycznych Amazona w Polsce był dostęp do taniej siły roboczej. O budowie magazynów pod Poznaniem oraz we Wrocławiu zadecydowała bliskość do głównego odbiorcy produktów, czyli Niemiec. Polskim pracownikom trudno dotrzeć do zagranicznych klientów z informacją o warunkach pracy panujących w tej firmie. Co nie oznacza, że nie mają oni żadnej wiedzy na ten temat. W Niemczech jest bowiem obecnie 9 magazynów i ich pracownicy również protestują od dawna, a media informują o tym.

Warunki pracy

Obecnie większość zatrudnionych w centrum w Sadach pochodzi z małych miejscowości, oddalonych od pracy nawet 100 km. Pracują na 10-godzinnych zmianach, a wielu z nich dojeżdża po 2,5 godz. do pracy i z powrotem. Niektóre osoby zaczynają zmianę o godzinie 7, a wyjeżdżają do pracy o 3.15, a więc wstają o 2 w nocy. Kończą pracę o 16.30 i są domu o 21. 5 godzin - tyle czasu mają na pobyt z rodziną oraz wypoczynek. To rujnuje ich rodziny oraz zdrowie.

Brytyjski związek GMB określił warunki pracy w Amazonie jako "zagrożenie dla zdrowia psychicznego i fizycznego". W firmie panuje presja dokładności i precyzji do tego stopnia, że nie można wychodzić na teoretycznie zagwarantowaną przerwę na odpoczynek nawet o minutę wcześniej, niż zezwalają przepisy. Menadżerowie pilnują tego obserwując pracowników ukradkiem. Prawo do odpoczynku w pracy to zresztą fikcja - w rzeczywistości pracownicy poświęcają połowę przerwy na dojście i do miejsca odpoczynku i powrót. Na odpoczynek zostaje więc zaledwie kilka minut.

Takie żyłowanie pracowników oraz ciężkie warunki odbijają się na ich zdrowiu pracowników, a w rezultacie na efektywności. A maksymalna wydajność jest podstawą oceny w Amazonie. Ci, którzy zdaniem menadżerów pracują zbyt wolno, są bacznie obserwowani a następnie zwalniani. Rzadko się zdarza, żeby ktoś ze zwykłych "roboli" wytrzymał w tej firmie dłużej niż dwa lata - albo sam rezygnuje, albo firma rezygnuje z niego.

Działalność związkowa

Członkowie Inicjatywy Pracowniczej przyznają, że związkowe organizowanie się w Amazonie to z powodu dużej rotacji pracowników syzyfowa praca. IP musi non stop od nowa uświadamiać zmieniających się pracowników o ich prawach. Stąd walka z rotacją jest kolejnym wyzwaniem stojącym przed związkiem. Obecnie trwa nabór pracowników tymczasowych na intensywny okres świąteczny. Większość z przyjętych na ten czas tuż po świętach straci pracę, nieliczni będą zatrzymywani na okres promocji w styczniu. Procedura zwolnienia bywa okrutna - czasem drogą esemesową w jeden dzień pracę traci kilka tysięcy osób. "Pierwsi zwolnieni mają najgorzej, gdyż muszą godzinami czekać na autokar powrotny" - wyznają pracownicy. Obecność pracowników tymczasowych wprowadza atmosferę niepewności, co nie daje poczucia bezpieczeństwa nawet osobom na umowach o pracę.

Teatr w służbie korporacji

Zapraszając na spotkania pracowników Amazona Teatr Ósmego Dnia oraz Teatr Polski w Poznaniu wykazały się wrażliwością na problemy bliskiego otoczenia. Inną postawę przyjął natomiast Teatr Nowy w Poznaniu nawiązując z tą korporacją "twórczą przyjaźń". W jej ramach Teatr Nowy dostał od Amazona 30 czytników, które pozwolą jej ograniczyć zużycie papieru. Dyrektor. Teatru Piotr Kruszczyński mówi o aspekcie ekologicznym tej decyzji: "Kiedy obliczyłem ostatnio, ile papieru zużywamy do każdej premiery, stwierdziłem że trzeba wpaść na genialny pomysł, który pozwoli nam zaoszczędzić te nomen omen amazońskie lasy". Przyjmowanie od korporacji prezentów zobowiązuje, toteż Dyrektor Teatru Nowego przemilcza fakt, że Amazon wyzyskuje. Komisja Środowiskowa Pracowników Sztuki OZZ Inicjatywa Pracownicza zwraca uwagę na niestosowność tej współpracy:

"Wiele z cenionych na świecie instytucji kultury posiada polityki sponsoringowe, które wykluczają współpracę z określonymi branżami. Najczęściej odmawia się przyjmowania środków od firm naftowych, tytoniowych, zbrojeniowych czy farmaceutycznych. Podobna odmowa w stosunku do podmiotu lekceważącego prawa pracownicze i wykorzystującego na masową skalę sytuację przymusu ekonomicznego jest całkowicie uzasadniona".

Partnerstwo Teatru Nowego z Amazonem należy ocenić jednoznacznie krytycznie. Instytucje kultury powinny dystansować się od współpracy z Amazonem do czasu, kiedy zmieni swoją politykę względem pracowników.

***

Amazon.com - amerykańskie przedsiębiorstwo handlowe, spółka akcyjna założona w 1994 w Seattle; zajmuje się handlem elektronicznym (e-handlem) i prowadzi największy na świecie sklep internetowy.

Amazon został założony przez Jeffa Bezosa w 1994 r. jako księgarnia internetowa a pierwsza książka została sprzedana w lipcu 1995 roku. Wkrótce asortyment poszerzono o takie artykuły jak: DVD, muzyka, sprzęt komputerowy, elektronika, meble, towary spożywcze i wiele innych. Oddziały Amazonu działają w Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji, Chinach, Japonii, Włoszech, Hiszpanii, Brazylii i Polsce, gdzie Amazon otworzył swoje centra dystrybucyjne pod koniec października 2014 roku. Dwa z nich zostały ulokowane w podwrocławskich Bielanach, jedno w Sadach pod Poznaniem].

Amazon ogłosił także plany wejścia na rynek kinematograficzny. Do korporacji Amazon należą też takie strony internetowe jak: Alexa Internet, Joyo.com (Amazon.com), SoundUnwound i IMDb.